12
april '45 kwam in mei de capitulatie en de
bevrijding van Nederland. Met het oude perso
neel wilde men in "De Eendracht" weer zo snel
mogelijk aan de slag.
Meer machines
Fort Erfprins werd opvangcentrum voor
NSB'ers en geestverwanten, en ook de marine
kwam terug, zodat de bakkerij werk genoeg had
en machines te weinig. In de week van 8 - 14 juli
ging het loon voor het personeel met 15% om
hoog en de broodprijs met 2 ct. Tot in 1946 bleef
de voedselvoorziening slecht lopen, en het bon
nenstelsel gehandhaafd. De vraag naar ontbijt
koek en beschuit was groot, maar de toewijzin
gen klein. In 1948 werd de distributie afgeschaft,
maar het brood werd er niet beter op, aangezien
de percentages roggebloem en aardappelmeel in
het broodmeel werden verhoogd, hetgeen klef en
laag brood opleverde. In 1947 kreeg"De
Eendracht" toestemming om de achermuur te
verstevigen, door achter de bestaande muur een
nieuwe te plaatsen, gezet op betonnen palen tot
op de vaste grond. Aannemer was T. van der
Wouw. Daar de nieuwe muur een meter meer
ruimte gaf achter de bestaande oude ovens werd
in 1948 besloten een nieuwe oven te plaatsen
met achterstookruimte. Wegens de grotere pro-
duktie werd het handwerk vervangen door
machines. Vóór de oorlog werd een deeg met de
hand afgestoken, met de weegschaal gewogen,
met de hand tot een bal gevormd, met een kleed-
afgedekt, en na een rijstijd met de hand opge
maakt en in de pan gelegd. Vijf of zes mensen
waren daarvoor nodig. Nu verschenen er een
afweegmachine, een opbolmachine, een automa
tische rijskast en een deegopmaakmachine. Alles
perfect werkend en in hetzelfde tempo.
Bovendien was het arbeidsbesparend en dit was
wel nodig vanwege de buitenstadse bakkerijen
die probeerden in Den Helder binnen te dringen.
Vernieuwingen
In 1949 meldde de directeur dat het dak ver
nieuwd moest worden, doordat het in de oorlog
veel geleden had van oorlogshandelingen, en
tevens werd de tegelvloer vernieuwd. Deze lag
erin vanaf de oprichting en begon te verzanden.
Door de stijging van de meelprijs ging ook de
broodprijs weer omhoog. De lonen werden
tweemaal met 5% verhoogd en de aanslagen
voor ziekten en ongevallen en kinderbijslag gin
gen omhoog, maar mochten niet in de broodprijs
worden doorberekend. Wellicht dat de regering
hiermee een poging deed tot socialisatie van de
bedrijven. De kleine bedrijven zouden verdwij
nen, en alleen de grote zouden zich kunnen
handhaven. In het najaar van 1950 werd van de
één op de andere dag de broodleverantie door de
Marine opgezegd, zonder enige reden. Men was
juist altijd vol lof over kwaliteit en aflevering.
Later bleek een andere bakker in de stad de
Marine brood aan te bieden voor een prijs die
één cent lager lag. Deze bakker ging dan ook
failliet! "De Eendracht" bleef wel leveren aan
het L.U.A. schietkamp. Met de uitbreiding van
de stad ontstond ook een andere manier van hui
zenbouw, namelijk de etagebouw. De etagewo
ningen van drie- of meer hoog vroegen veel tijd
van de venters om te bedienen en bleken uitein
delijk ook niet meer rendabel. In 1953 werden
de kolenprijzen verhoogd en ging "De Een
dracht" over op briketten. Dit materiaal was ook
beter voor de heetwaterpijpen van de oven. Een
zachter vuur dan een kolenvuur, vooral voor de
waterpijpen in de vuurmond. Met de herkregen
leveranties aan de Marine liep het niet goed. Met
de meest scherpe prijzen dong de Marine steeds
weer een V2 ct af. Toen zij bepaalde dat de leve
rantie over drie bakkerijen verdeeld zou worden,
bedankte "De Eendracht" verder voor de eer. De
gemeente maakte plannen voor de doorbraak
van de Keizerstraat, en daarvoor zou "De
Eendracht" een stuk van de pakhuizen en de
garage moeten afstaan. In 1954 werd het vijftig
jarig bestaan gevierd in "Bellevue" met als
hoogtepunt het verlenen van de zilveren Oranje
Nassau-medaille aan de heer S. de Vries, die
vanaf 1904 in "De Eendracht" werkzaam was
geweest. In de vergadering van 6 mei 1958 trad
de directeur Th.J. Hoogenbosch af wegens het
bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd. Hij
werd opgevolgd door zijn zoon CJ.G. Hoogen
bosch.
