Houtzaagmolen?
Andries Korff exploiteerde naast zijn werf
tevens een molen. Was dit misschien een
houtzaagmolen? Korffs werf was o.a. belast met
de reparaties aan 's lands vletten en boten die
betrokken waren bij de grote dijkwerken die aan
de Helderse zeewering werden uitgevoerd.
Na de aftocht van het Engels-Russische
bezettingsleger in november 1799 werd er een
schip binnengebracht dat zijn masten had verlo
ren en tegen de rug van de Harsens was geraakt.
De Engelse hadden het op de droogte in het
Nieuwediep willen zetten, maar het wrak zonk
voor ze daar waren.
De werf, nu geëxploiteerd door de firma Andries
Korff en Zonen, kocht het wrak op en bracht het
in veiligheid op de plaats tegenover de eerste
sluis bij de zevende Duc d'Alve. De door de
bezetters achtergelaten goederen werden op last
van het Uitvoerend Bewind der Bataafsche
Republiek tot nader order aan de haven opgesla
gen in een pakhuis van Korff.
Vorderingen
Er kwamen ook veel vorderingen los ten laste
van de bezetters.
Zo machtigde de Fa. Korff in 1817 de Londense
koopman Gerard Henry Hoving om van het
Britse gouvernement de verrekening te verkrij
gen, "spruytende uyt levering van differende
goederen die door hun voor de Britse Armee bij
derzelver landing in Holland in de jaere 1799
zijn geleverd".
We mogen aannemen dat de vordering door de
toenmalige bezetter nooit is gehonoreerd, want
in 1820 droeg de Fa. Korff haar vordering over
aan een Engels zendelingengenootschap.
Keizer op bezoek
In oktober 1811 bracht keizer Napoleon een
bezoek aan de Helder om zich een eigen idee te
vormen van de bestaande fortificatiën en de
strategische positie van het Nieuwediep. De
lokatie van het "Nieuwe Werk" achter in de
haven kon hij maar moeilijk waarderen. De kiel
plaats bood te weining ruimte en mogelijkheden
tot aanpassing aan de behoeften van een moder
ne oorlogsmarine.
Uitziende naar een gunstiger ruimte viel zijn
oog op het terrein westelijk van het voorste
gedeelte van de haven, het terrein waar o.a. de
werven lagen van Korff en van Van Westerholt.
Beide bedrijven dienden te worden onteigend en
nog in 1813 kreeg de opzichter van de
Waterstaat, Jan A. Zwaan, van de inspecteur-
generaal Jan Blanken Jz. de opdracht tot het
taxeren van de waarde van de te onteigenen hel
lingen, werkplaatsen en loodsen.
Het resultaat van de taxatie was vrijwel gelijk.
Het bedrijf van de firma Korff werd geschat op
Frs. 28.030,- en dat van Van Westerholt op
Frs. 28.032,50. Directe besprekingen met
Blanken leidden tot een beter resultaat. De
schadeloosstelling werd gesteld op Frs. 71.000,-
voor beiden gezamenlijk, welk bedrag op 10
september 1815 aan hen werd uitbetaald.
In datzelfde jaar verzochten de beide onderne
mers, hun een nieuwe plaats aan te wijzen "tot
weder herstelling hunner werven".
Scheepstimmerwerf
Wanneer aan dat verzoek door de rijksoverheid
werd tegemoet gekomen is mij niet geheel dui
delijk geworden, maar wel staat vast dat Andries
Korff in de jaren twintig van de negentiende
eeuw een scheepstimmerwerf exploiteerde aan
de havendijk van het Nieuwediep. We mogen
aannemen dat de loodsen en hellingen en de
gereedschappen van de geamoveerde bedrijven
ten dele zijn opgeslagen en later gebruikt voor
de aanleg van de nieuwe werf en dat de grond
waarop die aanleg plaats vond eigendom was
van de Domeinen.
Die aanleg meen ik te mogen dateren na het
graven van het Noord-Hollands Kanaal, tussen
1819 en 1825, want eerst toen kwamen die per
celen aan een vaarwater te liggen, een onmis
baar element voor een scheepswerf!
53
