104
van 43 jaar - met vrouw en vijf kinderen) en de
28-jarige mingegoede zeeman Jacob Wigman
(met vrouw en twee kinderen) gingen naar
Amerika. Reinier Kok (32, mingegoed, huis
schilder) zocht met zijn vrouw en hun twee kin
deren het geluk in Londen; de 48-jarige tapper
Harmen Zeeman, ook al mingegoed, reisde met
zijn echtgenote naar Sydney in Australië.
GEMEENTEBESTUUR
Vijf raadslieden beëindigd hun wettelijke ter
mijn en moesten zich aan een herverkiezing
onderwerpen. Van de 520 kiesgerechtenden
namen er 200 deel aan de eerste en 215 aan de
herstemming. Niet verkozen werden A.J. van
Kelckhoven en RB. Reeringh; in hun plaats
kwamen H.J. van Es en J.F. Zurmuhlen in de
gemeeenteraad.
Burgemeester mr. S.H. Lette was al in 1852 ver
trokken en in die vacature werd nu voorzien
door de benoeming van mr. K.J.C. Stakman
Bosse, die tot 1888 burgemeester van Helder
zou blijven.
In 1853 kwamen twee verordeningen tot stand,
te weten die "op het schieten met snaphanen,
pistolen, enz." (wijziging van die van 1851) en
een "Reglement voor de (particuliere) Bank van
Leening".
GEMEENTEFINANCIEN
Over 1852 bedroeg het batig saldo van de
gemeenterekening f 2500. Ook in 1853 kwamen
de inkomsten vooral uit allerlei belastingen,
waaronder die op "nachthuizen", opbrengst 300
gulden. Aan de uitgavenkant waren armwezen
(f 20.600), openbare werken (f 13.625), onder
wijs f 9.125) en openbare veiligheid (f 7.390)
grote posten. De kosten van bestuur liepen wat
terug, maar het binnenhalen van de ca. 70.000
gulden belasting vergde wel ruim f 12.000.
GEZONDHEID
In het algemeen was de gezondheidstoestand
niet ongunstig, tenminste in de ogen van het pro
vinciebestuur. Er waren immers weinig epide
mieën, hoewel er in Helder wel 10 mensen aan
de cholera stierven - "meest zeevarenden".
KERKELIJKE ZAKEN
In 1853 werd een begin gemaakt met de bouw
van een kerk met pastorie voor "de Evangelisch
Luthersche gemeente aan den Helder", naar een
ontwerp van de onderopzichter van de
Hondsbossche te Petten en latere burgemeester
van die gemeente C.J. Bollee (de heer J.K.
Schendelaar is, in zijn woorden, enigszins zwan-
De Koopvaardersschutsluis voor de grote transformatie
