VERHALEN UIT HET BUITENVELD (3)
"JAMMERLIJK SLAGEN"
Het zuidelijk deel van het Koegrasgebied, het Oger Buitenveld, behoorde in vroeger tijden aan de
heren van Callantsoog. Ooit was de hartlijn van het Heersdiep de grens tussen de heerlijkheid van
Huisduinen (heren van Egmond) en Callantsoog (heren Van Brederode). De grens liep ongeveer
west-oost over de latere eendekooi Quelderbeek (het tegenwoordige buurtschap De Kooy) en
vervolgens over de waardgronden ten westen van het Oude Veer in de richting van Callantsoog.
Kort na de aanleg van de Zanddijk (1610) bracht het Oger Buitenveld nog weinig op, maar in 1636
verhuurden de heren het gebied voor 469 pond guldens). In 1654 is dit bedrag blijkens de
administratie van de rentmeester Dirck Abbestee opgelopen tot f 800,-. In 1699 is dit bedrag
gestegen tot f 1250,- en in 1746 werd bij openbare veipachting zelfs f 1805,- per jaar geboden.
De eerste Callantsoger boer, die de werkliedenkeet aan het begin van de Zanddijk (hoek Helmdijk)
als schapenboet gebruikte, was Adriaan Adriaansz Vader. Op een kaart van Dirk Abbestee uit 1652
heet deze boet ook "Vaders keet". Ook enkele anderen boeren plaatsten in deze hoek hun
schapenboeten en - na verloop van enkele jaren - hun boerderijen. In feite werd het "Grote gors"
door een combinatie van steeds dezelfde vier Callantsoger boeren gepacht.
>6 .5,.
VEILIG OP DE ZANDDIJK.
Een gors of schor is een kwelder, dat wil zeggen een hooggelegen, begroeid buitendijks wadgebied
dat alleen bij extreem hoge vloed of storm onder water stroomt. Maar dan moest je ook wel zorgen
dat de "schaapjes op het droge waren", dat wil zeggen op de Zanddijk. "Dese dijk is altoos, voor
zover die op onse gorssen geleegen is, bij onse boeren op 't Buytenveld gebruikt tot een berginge
van haar vee, in tijden van water off opkomende vloeden".
De pachters van het Buitenveld lieten niet alleen hun eigen vee erop grazen, maar ook dat van
anderen "uyt de Zijp, Wieringerwaard Huygewaard, Wieringen, Texel om redenen dat nergens
een betere plaats voor de aanvoeringe en weydinge van jonge beesten te vinden is." Bovendien
127
-i.
De eerste boerderij van "Groote Keeten"
\lL.
De boerderij "De Kleine Keet" in 1755
