18
Niet de vijand, maar de Engelse vrienden laten zich zien en dat
geeft de burgers moed! Wanneer zouden ze komen? En waar. De
berichten van het front zijn somber. De indringers vorderen
gestaag en de oostelijke provincies zijn vrijwel onder de voet
gelopen. Alleen de Afsluitdijk vormt met haar forten een niet te
passeren bolwerk. Maar voor hoelang? Colonnes auto's en motoren
van het uit het oosten teruggetrokken en nog niet op tijd over de
dijk getrokken leger, vullen de Stelling van Den Helder. De stad
wordt een geweldig legerkamp. Tuindorp staat vol met
gecamoufleerde auto's evenals de Parallelweg en de Prins
Hendriklaan. Op m'n nachtelijke post nodigen we een Gronings
soldaat op een kop koffie. Hij is verbitterd over alles wat hij
daar heeft meegemaakt. Hij vertelt van vijfde-colonne
aktiviteiten waarbij zij door burgers in de rug werden beschoten.
Ze waren met drie man van hun compagnie overgebleven en met
achterlating van hun uitrusting behalve mitrailleur en munitie,
waren ze per auto over de dijk gevlucht. Was ook hij slachtoffer
van de geruchtenstroom, van de oorlogspropaganda? Wie zal het
zeggen. 14 Mei. In West-Brabant schijnt een Frans legerkorps op
te rukken naar Breda maar de Waterlinie staat onder hevige
vijandelijke druk. Dan verspreidt zich het bericht dat de
koninklijke familie en de regering naar Engeland zijn
overgestoken en dat generaal Winkelman als opperbevelhebber het
gezag heeft overgenomen. Is onze positie dan al zo hopeloos?
Redden zij het vege lijf en mogen wij de kastanjes uit het vuur
halen? Teleurstelling, twijfel, onbegrip vervuld de Helderse
burgers. Afgezien van de Stelling Wons was de positie van de
Stelling van Den Helder toch nog onaangetast. Rond 4 uur loeien
de sirenes weer en zoekt ieder op straat een goed heenkomen.
Slechts soldaten zijn paraat en richten hun geweren en
mitrailleurs in een grotesk gebaar. Wat haalt het uit tegen deze
superieure vijand in de lucht? Dan, om ongeveer vijf uur in de
middag verspreidt zich een gerucht waarop noch bevestiging noch
ontkenning is te krijgen. Men spreekt over verwoesting van
Rotterdam, over capitulatie. Niemand weet iets officeels. "Van
den Staf van den Commandant der Marine verneemt men niets" zal
Anthony van Kampen later in zijn "De Burgers van Den Helder"
schrijven. "Het lijkt alsof een ijzeren muur rondom
Oostbatterij, waarin de Staf gevestigd is, getrokken is. Nieuws
druppelt niet naar buiten". Maar om 6 uur bevestigt generaal
Winkelman over de radio het ongelofelijk bericht.
