88
Van KnixLóweQ iot ToAib/uiQ.
HeAlnneAlrig. aan de KaunaaJweQ in kei bejgln van
Toen ik op een wat sombere voorjaarsavond in 1989 op het kruispunt Weststraat-
Kanaalweg voor het verkeerslicht stond te wachten en ik zo naar de zogenoemde "Ja
knikker" keek die is opgesteld voor de Hogeschool voor de petroleum- en gastechno-
logie "Noorderhaaks"kwam in een flits ditzelfde kruispunt uit mijn jeugdjaren
weer voor ogen.
Toen de statige bomenrijen van twee lanen die hier samenkwamen, met rechts de
typische brug over het werfkanaal vanaf het woonhuis van de Officier van politie
van de Rijkswerf naar de voorname Hoofdgracht en op de plaats van de "Ja-knikker"
stond café Dito op de hoek Weststraat -Kruisweg. Recht vooruit de destijds zeer
populaire Weststraat-kluft naar de Dijk, met rechts onderaan die kluft een klein
huisje waar Prinks snoepgoed en petroleum verkocht.
Het verkeerslicht wordt groen en ik rijd door naar de voormalige Kruisweg,
zoals het einde van de Kanaalweg toen heette. In gedachten passeren we de winkel
van S.J. Prins, één van de eerste winkels in Den Helder met zo'n ingebouwde etalage,
waar je als kind -vooral tegen Sint Nicolaastijd- je ogen uitkeek, terwijl in dit
portiek menige kermisganger tijdens een onverwachte regenbui beschutting kon vinden.
Er tegenover was de muziekhandel van Selbach met daarnaast een kapsalon, oor
spronkelijk van Van der Maden. Dan kreeg men de Waagsteeg, die naar het Helders
kanaal leidde, met aan de andere zijde, vóór de Rijks h.b.s., het Vogelpoelmonument
met klok, dat eerst gestaan heeft in het Vogelpoel-plantsoen, de plaats waar in
1899 de Rijks h.b.s. w;erd gebouwd.
Terug naar de rechterzijdewe zien naast de winkel van Prins de zaak van de
eerste Helderse dameskapper Willy Thodam, die in de dertiger jaren nogal eens
problemen had met huisvaders, die het niet eens waren met de manier waarop hij hun
ega's had gekortwiekt. Daarnaast was de bakkerswinkel van de Wed. C.H. van Hees
en dan een groot huis, waarin de heer Kiesewetter sr. en de familie Brandsma
woonden. Vervolgens de slagerij van Evelijn en de melkhandel van Kant, met daarnaast
de galanteriezaak van de Wed. E.H.B. Barbanson en een grote winkel, waarin de
Theehandel van v/h. Pocke S. Klein gevestigd was. Dein volgde een groot gebouw van
de Vrijzinnig Hervormde Gemeente, waarin de damesclub "Dorcas" en de V.C.J.B. samen
kwamen en waar in de benedenverdieping een sportschool van Hans Enklaar was.
Hiernaast de steenhouwerij van Simons en daarnaast de boekhandel en eerste particu
liere leesbibliotheek van Piet Spruit, evenals de reeds eerder genoemde Prins,uit
gever van prentbriefkaarten met stadsgezichten van Den Helder. Thans voor verzame
laars zeer in trek.
Tegenover deze zaak,naast de Rijks h.b.s., de politiepost Molenplein, welke in
de oorlogsdagen ontruimd moest worden, met daarnaast het beurtvaartkantoor van de
E.S.O.N.A. Aan de kademuur van het Helders kanaal zijn thans nog de voormalige
aanlegplaatsen te herkennen.
We gaan weer naar de rechterzijde van de Kanaalweg: naast Piet Spruit twee
café's. Het café van S. Veenstra en de "Poort van Kleef". Vervolgens de winkel in
koloniale waren van S. Dijkshoorn, de "Toko" genaamd, met daarnaast weer een café
en wel van de eerste echtgenote van de bioscoopdirecteur Piet van Twisk en dan
het woonhuis van steenkolenhandelaar H. de Haan. Op de hoek van de naar de Dijk
leidende Kanaalstraat rechts de slagerij van P. de Beurs, waar later C. Veerman
woonde,en links de winkel van A.S. (Sam) Kannewasser in manufacturen en lingerie.
Daarnaast de drogisterij van P.J. Steinberg en de sigarenwinkel van de Wed. Kunst.
Vervolgens komen we bij het destijds meest populaire gebouw van Den Helder,
het "Casino" van Meijer Polak\ Een plaats waaraan de gehele Helderse bevolking
herinneringen had, waar vriendschappen werden gesloten en huwelijken tot stand
kwamen. Met namen als Chris Niesthoven, Arie van Til, A.J.H. Roos, Piet Vonk
en J.H. Polanen, die nog bij vele oude jutters voortleven.
We vervolgen onze route in de richting van de Postbrug. Eerst de zaak van
S. Coltof met de showroom van slaapkamers en dergelijke, daarnaast de parapluie-
winkel van Querelle, de meubelzaal van Govers, welke in 1937 afbrandde, de