OMKIJKEN MET A. KORFF
Eeuwig zullen we de heer A. Korff dankbaar blijven voor het feit dat
hij ons de "Beknopte Geschiedenis van Huisduinen en Den Helder" heeft
nagelaten. Het in mijn bezit zijnde exemplaar moet hoogst voorzichtig
behandeld worden: de tand des tijds en het vele raadplegen hebben gro
te slijtage veroorzaakt. Hieruit blijkt, dacht ik, duidelijk hoe waar
devol de resultaten van de inspanningen die de auteur zich heeft moeten
troosten zijn en zullen blijven. Burmeester Rehorst heeft op 29 april
1958 in zijn inleiding tot het boek verwoord hoe waardevol dit "beknop
te" stuk geschiedenis voor velen zal blijken te zijn.
Laten we daarom samen met hem omkijken naar hetgeen in het kader van de
verdere inhoud van een deel van ons verenigingsorgaan thans de moeite
van het citeren volkomen waard is.
Toen de omwenteling van 1795 en de in vreugde voltrokken inhaling van
de Fransen tot het Koningkrijk Holland onder Lodewijk Napoleon en la
ter tot de inlijving bij Frankrijk hadden geleid en de Nederlanden dus
min of meer een vazalstaat van Frankrijk en uiteindelijk zelfs een
deel ervan werden, spreekt het van zelf, dat ook de oorlogen, welke
Frankrijk met Engeland voerde, ons deel werden en dat deze oorlogen
(van 1796 - 1803 en van 1805 - 1813) onze handel en scheepvaart bij
na lam sloegen. In die oorlogen was er een tijdvak, waarin onze dor
pen in het bijzonder bij het oorlogsgeweld op het land werden betrok
ken. Het was de Engels-Russische invasie van 1799»
Gedurende enige jaren was de Regering reeds bezig de kust te verster
ken en geleidelijk weren aan de zeezijde verschillende forten en schan
sen opgeworpen, waarop kanonnen werden geplaatst. Voorts was langs de
gehele kust het optische seinwezen georganiseerd..
Een inval der Engelsen werd al geruime tijd gevreesd. De bewegingen
van de Engelse vloot werden reeds lang voor de landing nagegaan. Da
gelijks werd rapport uitgebracht over de bewegingen onzei* vloot en die
van de vijand.
De Agent van Marine gaf last alle vissers hun roer af te nemen. Men
v/as namelijk bevreesd dat deze ondanks het gevaar toch uitvaren wil
den en dan door de Engelsen zouden worden aangehouden en gedwongen
bij het binnenzeilen van de gaten als loods te fungeren. Misschien
was men ook niet al te gerust over de diensten, welke sommigen de
vijand vrijwillig zouden kunnen verlenen.
De inval was, zoals we uit de geschiedenis weten, bedoeld om de Ne
derlanden vrij te maken en het Huis van Oranje te doen terugkeren.
Op 27 augustus 1799 in de vroege ochtend, landden de Engelsen tus
sen Callantsoog en Huisduinen of om nog nauwkeuriger te zijn tus
sen de Grote en Kleine Keeten.. De landing zelve geschiedde onder dek
king van het geschut uit hun schepen ondanks hardnekkige tegenstand.
De vloot,welke de landing forceerde, bestond uit 15 grote schepen en
50 fregatten.
Volgens Vonk 1zijn de Bataafse troepen onder kolonel Gilquin, die
aan den Helder gelegerd waren, beducht als ze waren om door de op
rukkende Engelse troepen van die van Generaal Daendels te worden af
gesneden, na het vernagelen van de batterijen over het Koegras te
ruggetrokken met achterlating van alle uitrustingsstukken. Toen was
de Engelse Generaal Abercrombie meester van de stelling en bezette
den Helder en de batterijen "de Unie" en "de Revolutie" 2)..
De Bataafse vloot, bestaande uit 7 linieschepen en 3 fregatten, trok
zich eerst in de Vlieter terug, maar toen de bevelhebber, schout bij
nacht Story, de bemanningen niet kon bewegen tegen de opvarende
Engelse vloot te vechten, gaf hij de vloot over en deze zeilde naar
Engeland. Ook de in het Nieuwediep liggende vaartuigen vielen de
Engelsen in handen 3).. Op 12 september ontscheepte zich de Russische
devisie, 7000 man sterk, onder bevel van luitenant-generaal Hermann.