Af
1
Lieve Kindrenziet de Dieren op deez'Print; Kent hunnen naam en aartals gij hen levend vindt. L\ t.
Oudorp, de heer Andries Adriaan Van
der Ley Druyvesteyn, die de inmiddels
ook de overleden secretaris
Cornelis Waiboer was opgevolgd,
voorzag problemen met het
benoemen van een nieuwe
onderwijzer. Hij schreef aan de heer
Heineken, die voogd was van de
ambachtsheer: 'Ik zal met den Heer
van Leeuwen, schoolopziener alhier,
spreken over de voorloopige
maatregelen ter voorziening en
waarneming dezer betrekking, en ik
geloof te mogen opmerken dat de
vervulling dezer bediening
waarschijnlijk wel zwarigheden zal
kunnen opleveren, daar er denkelijk
onder de sollicitanten ook wel van
den Roomschen godsdienst zullen
gevonden worden.' Voor hen die
vasthielden aan de gereformeerde
beginselen, kwam het er dus op aan
alles in het werk te stellen het recht
van de benoeming in eigen hand te
houden en een gereformeerde
onderwijzer aan te stellen. De
katholieken hadden immers, via een
mooi-sprekende pastoor, ook al beslag
weten te leggen op de
burgemeestersplaats van Oudorp.
Benoeming Adrianus Bos
Met alle ijver legde de heer van der Ley
Druyvesteyn zich erop toe de heerlijke
rechten van Oudorp te beschermen,
waaronder het recht een school
onderwijzer te mogen voordragen. De
Gouverneur van de provincie schreef
echter in een brief van 24 februari
1844, dat dit recht niet meer wordt
erkend. Alleen door het plaatselijk
bestuur kon, onder goedkeuring van
de Gouverneur, de aanstelling
geschieden. Hij verwees daarbij naar
een besluit van Binnenlandse Zaken.
Dus moest er iets op worden
gevonden om te voorkomen, dat de
keuze op iemand van de tegenpartij
viel. Die weg werd gevonden. Zo blijkt
uit een schrijven van de secretaris aan
de heer Heineken, gedateerd 4 maart
1844: 'Ik kan UWed. in het
vertrouwen den afloop der
raadsvergadering van Donderdag
mededeelen; vooral moet ik U echter
zeggen, dat er bij eene vacature van
schoolonderwijzer een vergelijkend
examen plaats moet hebben, maar
in zeer bijzondere gevallen hiervan
toch dispensatie kan worden
verleend. Daarom had ik aan den
Burgemeester gezegd, dat indien de
keus algemeen op één persoon viel,
mij dan uit
hoofde der onkosten die een
vergelijkend examen zouden
veroorzaken, de dispensatie konden
vragen. Dit viel echter verkeerd uit
daar de keuze van den Burgemeester
op een rooms-katholiek viel. Zaterdag
sprak ik den Burgemeester nog
nader, met dat gevolg dat ik heden
een briefje ontving waarin hij mij
meldde, dat hij al de leden nader
gesproken had en dat de stemmen nu
eenparig waren gevallen op meester
Bos, die van de gereformeerde
godsdienst is, zoodat de dispensatie
nu gevraagd zal worden en ik alle
hoop heb, dat dit naar wensch zal
uitvallen.'
De Heeren Gedeputeerde Staten der
provincie Noord-Holland besloten
overeenkomstig: zonder vergelijkend
examen werd Adrianus Bos, afkomstig
van de school aan de Omval, benoemd
in Oudorp.
Hieruit blijkt maar hoe men in het
Oudorpse zijn kleine overwinninkjes
bevocht op politiek-godsdienstig
gebied en hoe met het groeien van de
kerkelijke beweging een actie groeide
tot wering van wat men 'het roomse
gevaar' noemde.
De schoolopziener was wel te spreken
over schoolmeester Bos: 'De kinderen
lezen met veel beter toon dan onder
den vorigen meester'en 'allen zijn
Wie zier het fthooa en moedig Paard,
En roemt niec zijnen eedlen aart?
DEKAT. DEHOND. DËBOK.
KindrenJ 't Bokjen is uw vriend,
Deukt, dat het dimmer klop verdient.
HET PAARD.
Het Schajjr, van vacht eoo zsgt en bol,
Schenkt jaarlijks aan den mer.sch zijn Wol.
De Kat, hoe minzaam zij ook ziet,
Verdient uw vol vertrouwen niet,
DE KOE.
De Hond is, om zijn rrouvvên aart,
Der kindren gunst eji liefde waard.
HET SCHAAP.
Dat elk de Koe' als nuttig prijz*
Zij fchenkt ons boter, melk" en fpijs.'
Schoolprent uit de 19de eeuw
"SEScH 8 KRONIEK VAN OUDORP 2017
Oudorp
