Kruisweg Laurentiuskerk Oudorp
iï
ISAI.AS
jtiWeCHAS
iSTA-Tiegesvsyvorot Ten oooo veRooHoeeLP
Eerste statie: "Jesus wordt ter dood veroordeeld".
Getuigen uit het Oude
Testament
Toen ik de 14 schilderingen die in
de Laurentiuskerk van Oudorp de
kruisweg vormen voor het eerst zag,
vond ik de zijpanelen, waarop figuren
uit het Oude Testament zijn afgebeeld
met een banderol waarop een
schrifttekst staat afgebeeld, het meest
opmerkelijk.
Afbeeldingen uit het Oude Testament
zijn sowieso zeldzamer in onze kerken
dan heiligenbeelden en afbeeldingen
uit het Nieuwe Testament, maar ik was
ook nieuwsgierig naar de teksten op
de banderollen.
De tekst is geschreven in het Latijn.
Lange woorden staan vaak afgekort
wegens plaatsgebrek.
Zo staat bijvoorbeeld op de banderol
van het linker paneel van de eerste
statie, waarop de profeet Jesaja staat
afgebeeld: Sicut ovis ad occisionem
duc et quasi agnus cor tond se obmut
et non ape os suum (Is 53,7).
Voluit luidt de tekst van de profeet:
Sicut ovis ad occisionem ducetur,
et quasi agnus coram tondente se
obmutescet et non aperiet os suum.
Vertaald wordt dat: Als een lam, naar de
slachtbank geleid, als een schaap, dat
verstomt voor zijn scheerders, deed hij
zijn mond niet open. (Jesaja 53, 7)
Op het rechter paneel staat Jeremia
afgebeeld met de tekst:
O vos omnes, qui transitis per viam,
attendite, et videte: si est dolor similis
sicut dolor meus? (Klaagliederen
1,12). Vertaald: Wee, gij allen, die mij
voorbijgaat, schouwt rond en ziet
toe of er een smart is gelijk aan de
smart die mij overstelpt? Dat zijn
toch duidelijke verwijzingen naar de
afbeelding op het middentafereel van
de eerste statie: "Jesus wordt ter dood
veroordeeld".
De staties 7 en 8 hangen aan
weerszijden van de ingang van de kerk
zonder zijpanelen. Daarover straks
meer.
De schilder
Lange tijd was mij onduidelijk welke
kunstenaar de veertien kruiswegstaties
in de Laurentiuskerk in Oudorp heeft
geschilderd.
In het archief van deze kerk bevindt
zich een beschrijving van de
kerkschatten. Over de veertien staties
staat het volgende te lezen: VEERTIEN
SCHILDERIJEN (in het schip van
de kerk) 100 x 455 cm; olieverf op
metaal; atelier EJ. Margry en J.M.
Snickers, Rotterdam; XIXd-XXa.
De staties worden aan iedere zijde
vergezeld van een profeet, onder
aediculum gezeten in landschap, met
banderol. De afbeeldingen gescheiden
door geschilderde sierzuilen. De
hoofdvoorstellingen naturalistisch,
in illustratie-stijl, met achtergrond,
A Jesaja
maar verder donker veld. Meerfigurig.
Bijzonderheden: inventarisator
schrijft toe aan Margry en Snickers.
Foto nrs. 3.254.3 en 4
In bovenstaande beschrijving is het
vraagteken veelzeggend en daagde
mij uit om verder te zoeken. Immers,
misschien had de inventarisator het
aan het verkeerde eind, hoewel te
begrijpen is dat hij Margry noemt.
Evert Margry was namelijk de architect
die de kerk ontwierp en liet bouwen.
De eerste steen werd gelegd op 3 juli
1879, op 12 september 1880 werd de
kerk in gebruik genomen.
Omdat mijn nieuwsgierigheid was
gewekt, ben ik op internet gaan
zoeken.
Daar vond ik een boekje van 12
bladzijden, geschreven door G. van
Kleef, uitgegeven in september
2014, ter gelegenheid van de
openingshandeling van de
fondsenwerving voor terugplaatsing
en restauratie van het orgel onder de
titel:
DE SCHILDER ALEXANDER KLAZENER
EN DE SINT LAURENTIUSKERK TE
ALKMAAR
Op blz. 6 las ik dat hij, behalve de
kruisweg in deze Alkmaarse kerk, ook
de kruisweg in de Laurentiuskerk te
Oudorp heeft geschilderd:
Alexander Klasener, een Duits
schilder die leefde van 1826
(geboren in Pruisen) tot 1912
(gestorven in Alkmaar), heeft de
veertien kruiswegstaties van de
Laurentiuskerk te Oudorp geschilderd
op metalen panelen. Hij heeft
gewerkt in het atelier Cuypers-
Stolzenberg te Roermond. In 1866
vestigde hij zich echter als zelfstandig
schilder in Alkmaar en ging wonen
op Kennemerpark 32. In dat jaar
schilderde hij de kruiswegstaties
ISAIA8
lichting
36 KRONIEK VAN OUDORP 2017