- A h r
J
Al
V-s 5r» u 'rm™ n
CeiYitofs/idf tyib C(* ÏSixtf
,.l f 5 ;J 1. fl /-i
van Westphalen niet te kloppen.
Gezien de zinsnede dat "het in tijden
van oorlog voor een burg strekte" is
het waarschijnlijk dat er verwarring
bestaat omtrent de ruïnes van de
Middelburg en/of de Nieuwburg en
het klooster. Een andere mogelijkheid
is dat er reeds vóór de bouw van
het klooster Karmelieten in Oudorp
aanwezig waren in een termijnhuis
(een soort dependance) van het
moederklooster in Haarlem, dat later
werd verheven tot zelfstandig klooster
met een eigen prior. Opvallend is het
wel dat er een 18e -eeuwse (fantasie?)
afbeelding bestaat van een complex
in de Oudorperpolder dat wordt
omschreven als 'Monnikeburgh'.
Wat zijn Karmelieten?
In het midden van de 15e eeuw,
toen het klooster in Oudorp werd
gesticht, bestond de Orde van de
Karmelieten zo'n tweehonderdvijftig
jaar. Aan het begin van de 12e eeuw
voegden christelijke kluizenaars zich
bij een traditie van heremieten die in
afzondering
leefden op de
berg Karmel,
in Noord Israël
en die de
profeet Elia vereerden als hun stichter.
De leidsman van de christelijke
kluizenaarsgemeenschap, een persoon
die we alleen kennen bij de voorletter
van zijn achternaam broeder B,
vroeg aan de patriarch van Jeruzalem
een leefregel voor zijn religieuze
beweging, die in 1226 door paus
Honorius III werd goedgekeurd. De
officiële naam voor deze orde werd
Ordo Fratrum Beatae Mariae Virginis
de Monte Carmelo, ofwel de Orde
van de Broeders van de Allerzaligste
Maagd Maria van de berg Karmel.
Het verklaart meteen ook waarom
de Karmelieten van Oudorp ook wel
werden aangeduid als de Onze Vrouwe
Broeders.
Het mystieke leven en de verering
van Maria zijn altijd kernpunten
gebleven van de orde. De Karmelieten
hielden zich bezig met zielzorg,
meditatie, retraites voor collega
geestelijken en studie. Velen van hen
bekleedden functies als professor
of lector aan universiteiten in heel
Europa. Ook in Oudorp - hoe klein
het klooster ook was - werd veel
gestudeerd. In de Monasticum
Carmelitanum Neerlandicum worden
de namen genoemd van enkele jonge
Karmelieten, afkomstig uit deze regio
die bijvoorbeeld als student terecht
kwamen aan de universiteit van
Keulen: Hermannus de Oldendorp,
Gerardus Joannis de Egmondia de
Alkmaria, Elias de Alkmaria,Wilhelmus
de Alkmaria,Wilhelmus Diert de
Egmonda de Alkmaria en Franciscus
Adriani de Alkmaria.Van deze
studenten weten we alleen van Gerard
Johannes van Egmond van Nijenburg
iets meer. Hij werd geboren in 1487,
trad in 1506 in bij de Karmelieten
van Oudorp, studeerde in Keulen,
werd lector in de godsgeleerdheid,
werkte van 1527 als pastoor in IJlst en
overleed in Friesland omstreeks 1560.
Alhoewel de universiteit van Keulen
toonaangevend was in het theologisch
hoger onderwijs, studeerde een
andere Oudorper Karmeliet, genaamd
Hermannus de Alckmaria, in de jaren
1518 - 1520 aan de universiteit
van Kopenhagen, die in 1479 was
opgericht, maar binnen enkele
jaren in heel Europa grote faam had
verworven als toonaangevende, ietwat
7. Devotieprent Ongeschoeide Karmeliet ca. 1750, (Collectie Museum
Catherijne Convent Utrecht) Collectie Regionaal Archief Alkmaar
r»w iftmicci-kei
y^ 5. Het 'Carmeliten' klooster op uitsnede van de ókaart van Alkmaar, door S.
Eikelenberg ca. 1715, naar een oudere kaart van L. Pietersz. uit 1565.
y 6. Fantasievoorstelling van het klooster van A. Schoenmaker, ca. 1725
Collectie Regionaal Archief Alkmaar
+njur*
KRONIEK VAN OUDORP 2017^13 Historisch
