cc(ti-Q-$<Sdu- y<i.>ui w' -Mfftcf- (fa? -^/v v wa</>j <?c./civvv^cra^ 'ijhi 4*-iy Den twaelfden maey (12 mei) sijn die remonstranten te Oudorp ghegaenen hebben in een boerenschuer beginnen te prediken ende dit heeft soo lange onbelet gheduert tot den sesentwintichsten maey toe. soude elck twiehondert gulden verbeuren en die ghemene man die daer oock quam om predicacye te hooren soude verbeuren ghestraft te worden soo't mijn heren beliefden. Hetgeen wil zeggen dat de 26e mei 1620 een deurwaarder van het Hof in Alkmaar is gekomen en heeft afgekondigd dat niemand de remonstrantse predicatiën mocht voortzetten, zowel binnen als buiten Alkmaar, in huizen, schuren, velden, schuiten, wagens of waar dan ook. En die het wel in zijn huis, schuur of veld toeliet zou ƒ100,- boete krijgen, degene die kwam prediken ƒ600,-, de ouderlingen of diakenen ƒ200,- en de mensen die er kwamen om de preken aan te horen, zouden gestraft worden, zo het de heren beliefden. Een nieuw denken is echter niet uit te roeien. Er volgden bijeenkomsten in Langhe Laen, buiten Alkmaar, waarop een hennepklopper en een korfmaker voor schout en schepenen moesten verklaren wie er nog meer aanwezig waren, maar die 'niemant beklappen en wilden', niemand verklappen wilden, hetgeen hen op ƒ25,- boete kwam te staan. Ook waren er bijeenkomsten in de Hout, waar soldaten op af gestuurd werden, terwijl het bestuur bekend maakte dat de overheidsdienaren als stoepwachten, kaasdragers, bierdragers en stads-vullislui hun baan zouden verliezen als ze deze bijeenkomsten zouden bezoeken. De soldaten sloegen met hun sabels en 'blote geweren' in op de gelovigen. Het hielp allemaal niet veel. Er volgden hagenpreken, boetes, arrestaties en Schotse musketiers door prins Maurits gezonden. De gelovigen, het 'Armiaense graeu', werden alleen maar fanatieker. Ze zongen op een zondagmiddag zelfs hun psalmen op de Stenen Brug in het centrum van Alkmaar. Het liep natuurlijk uit de hand, de straatstenen vlogen in het rond, er werd geschoten, hetgeen 5 gewonden opleverde. 's Nachts zijn er nog 5 mensen van hun bed gelicht en gearresteerd. Er is meer gebeurd, maar toch hield het bestuur zich op een gegeven moment in, om te veel ongeregeldheden te voorkomen. Ze regelde de zaken door voortdurende aanwezigheid van soldaten en het opleggen van boetes, die vaak door geloofsgenoten bijeen gebracht werden. De beboete mensen zaten gevangen tot het geld er was. Langzamerhand werd het aantal incidenten minder. Een paar maal kwam men voor niets in actie, omdat men dacht dat de Remonstranten ergens samen waren. Af en toe verschenen er schimpdichten, 'pasquils' (affiches, met een opruiende tekst). Na 1621, op het punt waar de Memorye stopt, is de vervolging zo goed als over. Als prins Maurits in 1625 sterft worden de Remonstranten gedoogd, zo ook in Alkmaar. In het Fnidsen, achter de huizen was een gorterij, waar ze samenkwamen. In 1631 werd die gorterij vervangen door een schuurkerk, en die werd in 1659 weer vervangen door het huidige kerkgebouw. Om niet te veel aanstoot te geven was het vanaf straat niet zichtbaar, maar iedereen wist dat het daar stond en het functioneert nog altijd. Emmy Reijngoud - Posthuma Al A Prins Maurits Bronnen: 1. Regionaal Archief Alkmaar, Collectie Aanwinsten, inv. nr. 152, Memorye, verhaal in kroniekvorm van het verzetten van de wet door prins Maurits en het gebeurden ten aanzien van de Remonstranten. oktober 1618 - maart 1621. 2.1659-2009. Remonstrantse kerk, 350jaar, schuilkerk aan het Fnidsen in Alkmaar, door Eric Cossen, Annelies Veronica Janssen, Ytje Poppinga, Carla Rogge, Kees Schoute. 3. Voor een compleet artikel over de Memorye, zie het tijdschrift van 'Oud Alkmaar, nummer 3 - 2012'. A De toegangspoort naar de remonstranten kerk in het Fnidsen. KRONIEK VAN OUDORP 2015 '23

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

Kroniek van Oudorp | 2015 | | pagina 23