U J Tot aan de eerste wereldoorlog, dus 45 jaar na de oprichting van de Amsterdamse vereniging, kende Nederland nog slechts 11 verenigingen met in totaal 200 leden. Na deze oorlog brak echter een tijdperk van grote bloei aan. Het aantal verenigingen was in 1923 gestegen tot 59 met ruim 8000 leden en in 1933 telde Nederland 120 Gezellenverenigingen met samen ruim 11.000 leden. In Alkmaar werd op 2 juli 1922 de lokale Gezellenvereniging opgericht waarvan bekend is dat zij zich ook bezig hield met gymnastiek, zang, cursussen, muziek (in de jaren '30 had men zelfs een kleine jazzband) en toneel spelen (die toneelvereniging heette Kolping). Ook de Oudorpse toneelvereniging in de jaren '30, waarvan Ab Tamis de regisseur was, had de naam Kolping. Wat de relatie was met de Gezellenclub is echter niet duidelijk geworden. De Gezellenverenigingen als inspiratie voor de oprichting van de katholieke voetbalclubs. Door de toenemende populariteit van voetbal in de jaren '20 en '30 ontstonden de initiatieven over het deelnemen aan wedstrijden ook vanuit de Gezellenverenigingen, gevolgd door de oprichting van een heuse voetbalclub. Er waren echter ook al katholieke clubs opgericht vanuit parochies waar nog geen Gezellenvereniging actief was. Daarbij waren de naam van Adolph Kolping en de Gezellen regelmatig een bron van inspiratie. Om dat te illustreren hierbij een rijtje namen van voetbalclubs dat daarvan blijk geeft: Kolping (Helmond, 1919), Kolping (Rotterdam, 1920), Kolpings Glorie (Amsterdam, 1924), Onze Gezellen (Haarlem, 1925), Schiedamse Gezellen Voetbalclub (SGZ) (Schiedam, 1926), Gezellen Vier -later opgegaan in DCG - (Amsterdam, 1929), FC Kolping (Nijmegen, 1930), Kolpings Glorie Blijft (KGB) (Bovenkarspel, 1931), Kolping Boys (Leiden, 1932), Adolph Kolping (Langeraar, 1932), Kolping (Sluiskil, 1934) en als laatste Kolping Boys (Oudorp, 1939). De Gezellenvereniging van Oudorp Zoals gezegd werd de Oudorpse afdeling rond 1931 opgericht in de tijd dat pastoor Van Baaren de geloofsgemeenschap aanvoerde. De exacte datum viel helaas niet terug te vinden in het parochie archief. De pastoor was kennelijk heel enthousiast over de beweging want hij stelde het parochiebestuur in maart 1932 voor om actief leden te gaan werven voor de jonge Gezellenvereniging van het dorp. Het verenigingsgebouw (zie foto) werd ter beschikking gesteld en kon door de jonge vereniging worden gehuurd voor fl. 25 per jaar. Andere huurders waren in die jaren het Ondersteuningsfonds (fl. 5), het Wit Gele Kruis (fl. 5) en de Kiesvereniging (fl. 10). Hieruit blijkt wel dat de Gezellen "grootgebruikers" waren van het verenigingsgebouw. De activiteiten die werden georgan iseerd waren dezelfde als die van de al bestaande collega-verenigingen en bestonden uit activiteitenavonden als kaarten, denksporten, modelbouw en geestelijke vorming. Kennelijk viel het in die begintijd nog niet mee om de touwtjes aan elkaar te knopen. In oktober 1932 werd al een verzoek aan het kerkbestuur gedaan om fl. 40 aan subsidie te mogen ontvangen, waarop positief werd beschikt. Dit bleek echter slechts korte tijd nodig, want men begon zelf initiatieven te ontwikkelen om eigen inkomsten te genereren. In januari 1933 verzocht het bestuur van de Gezellenvereniging om de opbrengsten van het zelf georganiseerde buffet op de zogeheten Gezellendagen, te eigen nutte te mogen aanwenden en daarbij dan af te zien van de vraag om jaarlijkse subsidie. Ook dit verzoek werd door het kerkbestuur gehonoreerd. Kennelijk lukte het in de jaren die volgden financieel onafhankelijk te blijven, want er werd in de latere jaren geen enkel beroep meer gedaan op de parochie om via een bijdrage bij te springen. De bestaansjaren kenmerkten zich kennelijk door stabiliteit. Het einde De Duitse bezetting had grote invloed op de Gezellenbeweging. Nadat men was bekomen van de schok van de meidagen van 1940, kende de leiding maar één streven: de vereniging moet weer volop gaan draaien, want elk tijdperk heeft behoefte aan goede christenen, huisvaders en vakmannen. Sterker nog: door de oorlogsjaren kreeg het verenigingsleven juist een impuls in de betekenis van eensgezindheid en gemeenschapszin. En juist dat zou later de ondergang betekenen, omdat dit totaal niet paste in het totalitaire Het Commisaris streven van de diploma van Arie bezetter. Groot j r h 32 KRONIEK VAN OUDORP JUNI 2013 UITGEREIKT AAN GEZELLEN VERENIGING: HOUDER VAN DIT DIPLOMA HEEFT MET GOED GEVOLG DE COMMIS SARISSEN-CURSUS DOORLOPEN EN -HEEFT DAARDOOR HET RECHT VERWOR VEN, MET INACHTNEMING DER STATUTEN,DE FUNCTIE VAN SENIOR OF COMMISSARIS IN DE^ë?ELLEN VERENIGING TE VERVULLEN. AMSTERDAM,/j? NAMEN5 DE CENTOALE RAAD Met Lof. "^^raTHMvpiÏaeses- Stichting Oudorp

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

Kroniek van Oudorp | 2013 | | pagina 32