Station
Zes Wielen
ai
i
(Y
j
"Het stationnetje
van Sint Paneras. De
spoorlijnwachter was K.
van Westen. Hij had een
verantwoordelijke baan."
In de Kroniek van Oudorp 2011
en in de Wijkkrant Oudorp 3e
kwartaal 2011 is door Stichting
Historisch Oudorp gememoreerd
dat de benaming voor het station
dat nu station Alkmaar Noord heet,
historisch en emotioneel gezien niet
(helemaal) juist is geweest. Van de
heer C. Lefering ontvingen we een
reactie.
Wachtpost 39 is nooit een stopplaats
geweest, wachtpost 38 was dat echter wel.
Het was de halte Sint Paneras, geopend
van 1898 tot 1938 en van 10 juni 1940
tot 17 september 1944. Wachtpost 39 was
gelegen in de buurt van het fietstunneltje,
dat nu de Hoornseweg met Huiswaard
(Rekerdijk) verbindt.
Bovenstaande foto stamt uit het begin
van de vorige eeuw. De middelste vrouw
op de foto is een overwegwachteres, wat
te zien is aan haar kleding: een zwarte
cape met rode kraag en een zwarte leren
hoed. Tot haar uitrusting behoorde een
stok met daaraan een rode vlag. De man
links op de foto is waarschijnlijk haar
echtgenoot. Het was de gewoonte dat
beiden in dienst van het spoor waren en
in de dienstwoning woonden. De man
werkte dan als wegwerker of ploegbaas
bij de dienst van Weg en Werken. De
vrouw deed de vroege dienst en de man
deed na zijn arbeid aan de spoorbaan de
late dienst. Diensten van 12 uur waren
in die tijd normaal. Tussen de rails is een
opvulling zichtbaar, genoemd de overweg.
Achter de vrouw rechts, vermoedelijk
familie, is een hoger hek zichtbaar. Dit
hek was bedoeld om de overweg af te
sluiten. Meestal werden de hekken bij
stille overwegen gesloten gehouden. Als
er iemand door wilde moest men de
wachteres daarvan op de hoogte stellen.
Vervolgens deed zij dan de hekken open.
Op het bord staat waarschijnlijk de
openingsprocedure. Voor het huis staat
een seinklok. Met dit apparaat werd door
de naast liggende posten door middel van
een kloksein de nadering van een trein
aangekondigd. De stroomopwekking
vond op elektrische wijze plaats met een
inductor. De wachter draaide aan een
slinger van de inductor, waardoor stroom
werd opgewekt. De stroomtoevoer vond
plaats via de draden die aan de palen
waren bevestigd. De schijf aan de klok
geeft aan dat er een trein in aankomst
is. Bij 'Geen trein' lag de repeteerschijf
in de horizontale stand. In de klok
hing een gewicht dat bij ieder signaal
iets zakte en dan ook geregeld door de
wachter moest worden opgetrokken. In
de zomerdienstregeling 1911 reden er 17
treinen per dag naar Alkmaar, zeven naar
Hoorn en zeven naar Den Helder. H
C. Lefering
PS. Namens de redactie van de Kroniek
van Oudorp, hartelijk dank voor deze
aanvulling.
Slkhlirtij
Hlstüriichl
Oudorp
18 Kroniek van Oudorp juni 2012
