èl $rrem.ÉÏÏ*"£ toMZt&z-j itichtijifi V Oudorp en die naar de Nieuwburg verslepen. Ook bleek uit een grafelijke rekening (uit 1358) dat een schuur werd afgebroken. Verdere gegevens van wat hierna gebeurde met het kasteel ontbreken. Wel is bekend dat uit een grafelijke rekening uit 1410 er alleen sprake was van de hofstede Torenburg en dat de hele afbraak van het kasteel toen al had plaatsgevonden. Bewoners van de Torenburg Zoals gebruikelijk wonen de graven in die tijd niet zelf in de dwangburchten, maar plaatsen ze hier een baljuw. In het geval van de Torenburg is dit de baljuw van Kennemerland. Deze baljuw is verantwoordelijk voor bestuur en rechtspraak en voert het beheer over het kasteel. Toen deze baljuw van Kennemerland zich aan het eind van de 14e eeuw vestigde op de Nieuwburg, kwam de Torenburg in handen van een familie die zich naar het kasteel van Torenburg noemt. Deze familie Van Torenburg heeft een belangrijke rol gespeeld in het Alkmaarse politieke leven. De naam van het geslacht en de stamvader Bertout van Torenburg komen we voor het eerst tegen in een grafelijke rekening uit de jaren 1348/51, namelijk als schout van Schoorl, Het is zeer aannemelijk om deze Bertout van Torenburg te zien als slotvoogd van kasteel Torenburg. Dit vermoeden wordt versterkt als we lezen dat de schuur bij de Torenburg - in de eerder genoemde grafelijke rekening van 17 november 1358 - die moet worden afgebroken, eigendom is van Bertout van Torenburg. Ondanks dat er weinig bekend is van het kasteel en dat we niet precies weten hoe het kasteel er precies heeft uitgezien, zijn er wel prachtige (en geromantiseerde) beschrijvingen van de Torenburg. En zijn er op grond hiervan tekeningen gemaakt van het kasteel. Dat eerste doen bijvoorbeeld J. van Lennep en W.J. Hofdijk in de vertelling Merkwaardige kastelen in Nederland, het kasteel Torenburcht, uit 1860. Zij baseren zich weer op een beschrijving die zij vonden in een manuscript dat de Oudorpse notaris Jan Croll in 1749 had overgeschreven. Dit handschrift is onbekend gebleven, verdwenen. En dus zijn de gegevens die hierin zijn opgenomen en die weer op nog oudere (onbekende) bronnen zijn gebaseerd niet op juistheid na te gaan. Zoals bijvoorbeeld dit bericht: "Anno 1234 (moet waarschijnlijk 1204 zijn) heeft graaf Willem, graaf Dirks broeder, op desen borg zijn hof gehouden, zijnde toen een ronde toren daarna door koning Willem tot een vierkante burcht gemaakt, hebbende op elke hoek een toren, als nu de Friese poort nog is. De meeste steen is Duyvensteen geweest". Van dezelfde W.J. Hofdijk is ook een prachtige tekening bewaard gebleven van de Torenburg, waarmee dit artikel opent. Torenburg In de binnenstad van Alkmaar is een straat genoemd naar het kasteel: Torenburg. Deze straat vormt de zuidelijke begrenzing van het gebied rond kasteel Torenburg. Van de Torenburg naar de Dijk passeert u een brug, dit is de Torenburgbrug. In de 17e eeuw bestaat er al een straat die de naam Toornburg draagt. Waarschijnlijk op dezelfde plaats als het huidige Torenburg. Maar veel meer dan de naam is er -ook toen - Kroniek van Oudorp jumi 2010 11

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

Kroniek van Oudorp | 2010 | | pagina 11