él
De Halvemaansbrug
Eind 2008 zijn de werkzaamheden begonnen aan de Halvemaansbrug, de verbinding tussen Oudorp-dorp en de
Nollen. De brug is verbreed met een fietsstrook. Het lijkt allemaal zo gewoon, maar deze verbindingsbrug is er al
een kleine 500 jaar. En waar komt de naam Halvemaansbrug eigenlijk vandaan? Historicus J. P. Geus publiceerde
er in 1996 een artikel over in de periodiek Oud Alkmaar (nr.2). De tekst hiervan is integraal overgenomen. De
foto's komen uit ons eigen archief.
Stichting V
Hislorisch l
Oudorp
Gaande van Oudorp naar Sint Pancras passeert
men de Hoornsevaart door gebruik te maken
van de brug die sinds mensenheugenis bekend
staat als de Halvemaansbrug. Hoe de naam van die brug
hoogstwaarschijnlijk ontstaan is, kan met behulp van oude
geschriften aannemelijk worden gemaakt.
De noodzakelijkheid van een brug
De eerste brug zal hier omstreeks 1523 gemaakt zijn, want in
die tijd werd het oostelijk gedeelte van de huidige Hoornsevaart
gegraven. De Alkmaarse geschiedschrijver G. Boomkamp
schrijft daarover:
In 1523 zoude gemaakt zijn de Nieuwe vaart met de brugge op de
Vronergeest, strekkende van Jan Boyes af tot de sloten die men naar
Sint Pancras vaart en heeft gekost 356guldens 12 stuivers, volgens
de rekening der Thesauriers, veantivoord 1524 en is de vergunning
daartoe gedaan in 's Hage op den 26 juli 1523.
De rentmeester van Westfriesland vermeldde in zijn rekening
over het jaar 1543:
Van de visserij van de Nieuwe tocht of veert onlangs gedolven bij die
van Hoorn en Alkmaar bij octrooi van deKeizer, van de Vronermeer
in de Zuider waard achter die huizen van de Nijenburg, die de
ingelanden van Geestmerambaeht binnen de Oosterdijk in erfpaeht
hebben d vier pond per jaar, 't Elfde jaar Eifpacht2
Het huis De Halve Maen
Betreffende de vroonlanden onder Sint Pancras, Koedijk en
Oudorp is, vooral over de pachters vanaf 1531, veel bewaard
gebleven. Zo werd in 1535 door zekere Jan Jansz. van
Grosthuizen, wonende in Corvershuys op de Vronergeest bij de
brugge, een perceel vroonland van ruim negen morgen gepacht
genaamd de Zuyder alias de Henste weyde. Het land werd ten
zuiden belend door de Nieuwe vaart en ten oosten door de
Oosterdijk. Het Corvershuys zal ten westen daarvan hebben
gestaan en lag dan aan de oostzijde van de huidige Herenweg.
In 1539 is Jan Jansz van Grosthuysen pachter van een ander
perceel vroonland en wordt dan genoemd als wonende op de
Vronergeest in Oudorp in de Halve Maen. Vermoedelijk gaat
het hier om hetzelfde huis. De naam Corvershuys komt verder
niet meer voor.
In 1556 woonde Willem Dircxsz. in de Halve Maen. Hij was
16 Kroniek van Oudorp juni 2009
