Al
:httqy H
btfumcli^
SlicL(trjy
Hlduriwin
Ooilorp
men lopend met de fiets of kruiwagen toch vrij vlot de bruggetjes
kon nemen. Naast het eerste bruggetje (over de tochtsloot De
Maar) lag tevens een breder opklapbaar exemplaar voor het vee (zie
bijgaande foto uit de eerste decennia van de 20-ste eeuw). Hierop staat
hoofdonderwijzer Smidt met echtgenote. Hij leidde toen het openbare
schooltje in het Raadhuis aan de Herenweg.
Ter hoogte van het tweede bruggetje waren toen (nu nog!) lichte
verhogingen in het weiland zichtbaar, waar in het midden van de
tweede helft van de vorige eeuw opgravingen gedaan zijn door een
archeologische werkgroep. Er zijn toen diverse stukken aardewerk
aangetroffen waaruit bleek dat er al aan het einde van de Vroege
Middeleeuwen, zo tegen het jaar 1000, bewoning plaatsvond op en
rond het landpad. Dit bevestigde definitief het vermoeden dat het
pad inderdaad zeer oud is en er is reden om te veronderstellen dat
dit zelfs de oudste ontsluiting van Oudorp kan zijn. Vanwege die
historische vondsten zijn de huidige weilanden tussen de flats in de
Oudorperpolder en de bebouwing van de Westerstraat uitgesloten van
huizenbouw in het bestemmingsplan bij besluit van de Provincie Noord
Holland. Vanaf het tweede bruggetje had je een mooi zicht op de oude
boerderij, met stal aan het begin van de Westerstraat (zie foto uit ca.
1930).
Verder lopend over het pad kwam je, na de vier resterende bruggetjes,
op het Oudorperdijkje uit. Van verre kon men daar de wandelende
Oudorpers, vanaf het dijkje dus, al zien aankomen. Hierbij werd
de Oudorpse jeugd soms opgewacht door verzamelde jeugd van het
Schermereiland voor een krachtmeting. Op het dijkje gearriveerd kwam
men in vroeger eeuwen via de Wortelpoort en de Friesepoort Alkmaar
binnen. Wat later kwam er een brug aan de oostkant over de stads-
vestinggracht. Toen rond 1820 het Noordhollands Kanaal was gegraven
werd later de vlotbrug tussen het Schermereiland - wat toen van de stad
afgesneden was - en het Luttik (=klein) Oudorp in Alkmaar de meest
logische route. Zo was het pad via het Oudorperdijkje eigenlijk dé
route tussen Oudorp en klein Oudorp en is er vele eeuwen gebruik van
gemaakt.
Na dus zeer lang haar functie te hebben vervuld verloor het pad
uiteindelijk haar betekenis, toen in 1940 de huidige Nieuwe
Schermerweg (met Kraspolderbrug) was aangelegd, dwars door het
gebied dat voordien alleen uit weiland bestond. Tot dat jaar kon
men alleen via de aloude Schermerweg langs het Zeglis richting
De Omval komen. De nieuwe weg vormde voor de Oudorpers een
veel comfortabelere verbinding met Alkmaar, omdat de (tot dat jaar
doodlopende) Westerstraat werd doorgetrokken naar de net aangelegde
Nieuwe Schermerweg. Deze weguitbreiding stond in de dorpsmond
overigens bekend als de Uitvalsweg. Voor fietsers was dit een welkom
alternatief, maar wandelaars konden gebruik blijven maken van de oude
route van het landpad omdat de bruggetjes intact bleven. Zij vormden
immers ook de verbinding tussen de weilanden onderling. Wel werd het
pad niet meer onderhouden en raakte het in verval en langzamerhand
verdween ook gedeeltelijk de bestrating. Wandelaars waren eigenlijk
niet meer welkom en riepen, begrijpelijk, irritaties op bij, onder andere,
boer en zoon Groenland, de gebruikers van een deel van de weilanden.
De oorspronkelijke loop van het pad was weldra alleen nog te
herkennen aan de ligging van de bruggetjes. Alleen het laatste stukje
vanaf de Nieuwe Schermerweg tot de Oudorperdijk is nog lang intact
gebleven als voetpad, inclusief twee bruggetjes. Totdat die in het zog
van de bebouwing van de Oudorperpolder en de herinrichting ter
plaatse van de Baileybrug bij de Rijnstraat in de jaren '70 van de vorige
eeuw ook sneuvelden. Formeel werd het pad in 1967, door middel van
een bekendmaking in het Noordhollandsch Dagblad van 11 mei van
dat jaar, door de Gemeente Oudorp onttrokken aan het verkeer. Toen
was het echter al jaren niet meer in gebruik - op het laatste stukje na -
en was het pad na eeuwenlang te zijn bewandeld officieel geschiedenis
geworden.
Dick Veel
Gezicht op boerderij vanaf
tweede brug, ca. 1930
kroniek van oudorp juni 2008 15