Eens was de Pastoor H.C. Maatstraat, genoemd naar de gelijknamige pastoor van de Oudorpse
Laurentiuskerk. Een deel van een door de natuur gevormde strandwal, de geestrug die liep van Uitgeest
via Akersloot en Oudorp, naar Vroone -het huidige Sint Pancras. Het stukje grond waar ik iets over wil
vertellen, is omgrenst door de Molentocht ten westen, de Munnikenweg ten noorden, de Heerenweg ten
oosten, en ten zuiden de sloot van Zuurbier wiens boerderij aan de Westerstraat stond. Die boerderij is
enige jaren geleden gesloopt en gedeeltelijk in oude staat herbouwd.
In dit gebied woonden heel lang mensen heerlijk
vrij, hoog en droog. Om met een kleine variant
de woorden van Henk Komen te gebruiken: "Met
droge voeten op eigen vrije grond". Het gebied
is omringd door de polders met hun waterrijk
huishouding.
Hoe lang hier al mensen vertoefden, weet ik niet.
Wél dat, op de kaart van Jacob van Deventer uit
1560, al vier panden voorkomen op dit stuk grond.
Jacob van Deventer maakte die kaart, evenals vele
anderen, in opdracht van de Spaanse hertog Alva.
Het zijn vrij betrouwbare kaarten, omdat ze voor
strategische doeleinden werden vervaardigd. Vier
eeuwen later, in 1960 staan op dezelfde plek nog
steeds vier huizen. De vierde, een tot kerk verbouwde
boerderij, die als schuilkerk werd gebruikt ten tijde
dat de Katholieken onder de geloofsvervolging te
lijden hadden. Die kerk is in 1880 afgebroken en
aan de oostkant is een nieuw bedehuis gebouwd,
waarmee de r.-k. Kerkgemeenschap weer een
"volwaardige" kerk kreeg.
Het land behorend tot die vier huizen liep tot de
Heerenweg, ieder met een eigen landpad. Dat heeft
ongeveer tot 1830 geduurd. Op de eerste Kadaster-
kaart uit die tijd is op dat gedeelte aan de Heerenweg
nog geen bebouwing te zien.
Jacob van Deventer geeft op zijn kaart ook een stuk
weg aan, westelijk van de huizen. Zo ongeveer waar
de Molentocht loopt. Dit versterkt het vermoeden
dat hier van oorsprong de ingang tot de dorpskern
kaart Jacob van Deventer uit ca 1560
linksmidden: kasteel Middelburgh met zwijnsmeer
bovenmidden: Vronermeer met kasteelNieuwburgh
daar tussenin het Carmelietenklooster
rechtsmidden: de Onderweg, later
is geweest vanaf de Munnikenweg. De dorpskern lag
vroeger rond De Terp wat nu de NH. Kerk is. Vóór
de Reformatie was dit de r.-k. Kerk. Ook een artikel
Kroniek van Oudorp
2007
44
Van oude Geestrug tot
Pastoor H.C. Maatstraat
Pastoor H.C. Maatstraat
