Van werkpaard tot rijpaard
Paard of tractor..?
In stilte werken met de paarden?
Vóór die tijd, vanaf dat ik een jaar of twaalf
A
28
Vóór de Tweede Wereldoorlog zullen er en
kele boeren geweest zijn die al een tractor
hadden, maar ook na de oorlog verander
de er op dit gebied niet veel. Sterker nog:
er werd tot halverwege jaren zestig nog
vrij geregeld met paarden gewerkt. De in
trede van de tractor in de veehouderij was
een behoorlijke taakverlichting. Zelf ben
ik opgegroeid op een boerderij aan de Ka
naaldijk in het Jisperveld en bij ons deed
de tractor zijn intrede in 1966. Ik weet dat
nog, in dat jaar werd ik zestien, dus mocht
ik er gelijk op rijden.
Tegenwoordig ondenkbaar, maar vroeger werd veel landwerk nog met paarden gedaan.
Dick Beets behoort tot de laatste generatie die nog met paarden in de landbouw gewerkt
heeft. Hieronder vertelt hij hoe één en ander in z'n werk ging.
Uiteindelijk werd je het wel zat, want je
was van 's morgens vroeg tot 's avonds (of
in elk geval tot laat in de middag) bezig
kon de verstopping van de maaibalk (vin-
gerbalk), die ook aan de rechterkant zat,
opgeheven worden.
Geen lawaai om je hoofd en lekker rustig
zult u denken. Met dat lawaai viel het in
derdaad wel mee, maar rustig? Het is maar
wat je er onder verstaat, 's Morgens vroeg,
als het gras nog nat was van de dauw,
maaide het in de regel wel goed. Ook de
paarden waren dan nog fris. Naarmate de
dag vorderde, begon het slechter te maai
en, omdat het gras droog werd en de paar
den moe. Dan werd er wat afgescholden
op die beesten. Om de haverklap was het
'ho' en 'terug'. De paarden moesten dan
enkele stappen achteruit. Zelf moest je van
de maaimachine af om dat ding aan het
rechterwiel achteruit te trekken. Daarna
O
rr
hi
m
g
d<
V(
k<
w
lij
n
g
H
n
v
e
w
h
V'
k
P
rr
was, werd ik als er gemaaid moest worden,
om een uur of half vijf uit bed gehaald. Er
werden dan twee paarden voor de maai
machine gespannen en dan moest het ge
beuren. Mijn vader zette het eerste zwad
op, maar daarna ging hij melken en was de
maaimachine helemaal voor mij alleen.
Piet D. Koster bezig met
paard en trommelschudder
in de Markerpolder
