f
I
Tl
Toon en Bregje 's trouwfoto uit 1953
Dienstplicht
42
Hij stelde zijn vlucht uit tot de laatste
nacht. Hij moest door een geparkeerd
Duits tankbataljon alvorens de trein rich
ting huis te kunnen nemen. In Amersfoort
stapte hij uit om nog even een dagje on
der de radar te blijven, 's Avonds ging hij
naar huis, en bleek de angst dat ze hem
zouden gaan zoeken onterecht. Er waren
veel meer jongens als hij die de kuierlatten
hadden genomen.
Eind 1943 helde de oologsbalans al een
beetje over naar de goede kant, en kenne
lijk had men meer aan het hoofd. Het laat
ste jaar was hij gewoon in De Rijp, maar
veligheidshalve niet bij zijn ouders thuis.
merdijk er met een lachje aan toe.
Een zware tijd brak aan, want door dit ak
kefietje kwam hij in een regelrechte treiter-
campagne terecht. Zo mocht hij in slechts
een sportbroekje oefeningen doen in de
sneeuw en stond bv. ook ijskoud douchen
op het menu. Bij kasteninspectie werd al
les uit zijn kast op de grond gesmeten en
mocht hij zijn hele garderobe opnieuw
opvouwen. Als 'cadeautje' werd hem door
dezelfde kampopzichter een reisje naar
Duitsland in het vooruitzicht gesteld. Dat
was de limit, dacht hij, maar weer nam de
acteur in hem het over.
Op de vraag wat hij er van vond, zei hij:
Wou, prima hoor, ik wil wel wat van de we
reld zien'.
Maar hij wist wel beter. Als hij niet zou
vluchten, kon Duitsland nog wel eens zijn
eindhalte worden.
Na de Tweede Wereldoorlog rolde Ne
derland zo een nieuwe oorlog in, en wel
die in Indonesië. Toon Zomerdijk moest
'opkomen voor zijn nummer' en werd als
een van de eersten opgeroepen voor de 7
December-divisie. Het werd hem al gauw
Toch werd hij niet erg geloofd, en het had
heel wat voeten in de aarde voor er een
herkeuring kwam. Uiteindelijk kwamen
duidelijk dat Nederlands-lndië de volgen
de halte zou zijn. Hij had weinig trek om
ergens in den vreemden als kanonnenvoer
te gaan dienen. Maar ja, hij was goedge
keurd, en veel keuze was er niet. Hij wilde
het op afkeuren gooien en daarvoor werd
een beproefd middel uit de kast getrok
ken: toneelspelen.
Zomerdijk vertelt: Tk ben begonnen met om
de vijf stappen de grond aan te raken. Een
hospik vroeg waarom ik dat deed, en ik zei
daar zelf geen erg in te hebben, en boven
dien zo erg was dat toch niet..?
(r
v\
d
C
ir
Ir
si
Ic
B
g
re
A
A
g
n
N
vi
1'
b
P
d
ja
A
h
'h
i
