Johannes van Keulen
46
fl
as.
S
r
Wat intrigeert is in hoeverre de Hollands topografische benamingen zijn gebleven of is
het alleenrecht van de ontdekkers en kaartenmakers tenietgedaan? In het museum van
Longyearbayen op Spitsbergen heb ik hulp gehad om hier meer over te weten te komen.
Op tafel kwam een zeer uitgebreid onderzoeksrapport van het Norwegian Polar Institu
te: The Place names of Svalbard. Een uitgebreid onderzoek naar de topografische namen
van Spitsbergen. De huidige naam wordt genoemd, de exacte positie op de kaart, de
oorsprong en het historisch verloop van de naamgeving. Voorbeeld. Op de oude kaart
I
f
u,
'R
5
Zeeuwsche
Liefde Baay,
Eylandt...en
maar door.
Als we deze kaart naast
de huidige topogra
fische kaart leggen,
zien we dat het meten
vanaf een boot veel
onnauwkeurigheid
geeft. Op de vaste wal
kon met goniometrie en de 'Hollandse cirkel' makkelijker waarheidsgetrouwe kaarten
worden gemaakt. De kaartenmaker van zeekaarten was vooral afhankelijk van de aan
wijzingen en aantekeningen van de zeelui.
B 1
1
sx® f
O
1
Ad
In het museum In 't Houten Huis hangt op de walvisafdeling een prachtige kaart van Jo
hannes van Keulen uit begin 18e eeuw. Nieuwe zeekaart van het Noorder gedeelte van
Europa, beginnende van de eilanden van Hitland en Fero tot Spitsbergen en Archangel.
Ik was en ben nog meer geïnteresseerd in deze kaart van Spitsbergen, vanwege mijn reis
naar de voor Hollanders zo historische plekken.
Op deze kaart kun je uren turen naar de Nederlandse benamingen en beschrijvingen.
Spitsbergen, Nieuw
Friesland, Wybe Jansz
d water, straat van Hin-
loopen, Blinde Klip
pen, een menigte van
Eylandjes, Amster
dammer Eylandt, de
Uytkijk,
Moffen
ga zo
r V
fl
I
f
.c
SJvvJjJéJ'r 't*1W
2 JrfA’
teFf- 1
fi 4 idH WH
f 0 li
I Yrinw n/a 9U
F
SS,
/T
-VI
A
V
Vi
fMV-
h
’/'Ms
■L
V Vft B-
en l/i'f^ercr V.
r.A'.
L y
*-<'/>/ «v«-x<- .nrrf
-rr
x
w
J
■>pt.-
r« I
nti.
■B
f
j- J1- -
1
1 /'.Yti/fhf.
1-
r
J
4
f
Gervien Pielage
1
r
two
-■
i
n
«ft!»;'
kik
rxf
>0
is!
r
i
I
-+-<j
f
I
