Verslag najaarslezing Henk Weltevreden
19 Oktober jl. werd Oudheidkundige vereniging 'Het Schermereiland'vereerd met een
bezoek van Henk Weltevreden. Deze gaf een lezing, die voor het eerst gehouden werd in
het aula-gedeelte van de nieuwe brede school in De Rijp. Een avond, zo leek het, onder
een gelukkig gesternte Piet Roelofsen had het geluid perfect in orde, en de ambiance
van de brede school was meer dan prettig te noemen. Restte ons nog slechts één ding:
een goede opkomst.
Bij in het verleden gehouden lezingen werden wij nogal eens geplaagd door slecht weer,
minder aansprekende thema's, en vooral voetbal...
Echter, deze negentiende oktober, niets van dat alles....het publiek stroomde in grote
getale binnen.
Zoals gezegd, mochten wij Henk Weltevreden ontvangen. Weltevreden is schrijver van
diverse boeken, documentairemaker voor de VPRO en Korea-kenner bij uitstek. Min of
meer een BN'er, dus.
Ondanks dat Henk Weltevreden geboren en getogen is in Maassluis, is er een geme
ne deler tussen hem en De Rijp. nl. Jan Jansz. Weltevree, de Rijper zeeman die in 1627
schipbreuk leed op een eiland voor de kust van Zuid-Korea. Na heel veel uitpluiswerk is
Weltevreden er achter gekomen dat hij - ondanks dat zijn naam nu anders geschreven
wordt - de dertiende nazaat van deze Rijper kanonnier moet zijn. Een geluk bij een on
geluk was wel dat hij mevrouw Weltevree achterliet met een kind, anders was de lijn er
überhaupt nooit geweest.
Als hij om 20.00 uur van wal steekt, zijn al direct een paar dingen duidelijk: hij is een zeer
geoefend spreker, en hij heeft heel veel te vertellen. Het verhaal van Jan Janz. Weltevree
kan gezien worden als een ui; het kent zeer veel lagen. Hij heeft er voor deze avond
duidelijk voor gekozen alleen de buitenste lagen aan te spreken. Hierdoor ontstaat een
verhaal dat ook voor de minder geschiedkundig onderlegde toeschouwer zeer de moei
te waard is.
Een verhaal in twee bedrijven. Vóór de pauze belicht Weltevreden zijn jeugd en zijn zee
mansfamilie in Maassluis. Hij vertelt hoe hij door een oom geïnteresseerd is geraakt in
Weltevree en Korea, maar spreekt hij ook openlijk zijn twijfels uit. Was Jan Jansz. Welte
vree wel een Rijper?
Toen de Gorinchemse V.O.C.-boekhouder Hendrick Hamel (ook na schipbreuk) in 1653
aanspoelde in hetzelfde Korea, en voor de inmiddels gezant van de koning benoemde
Weltevree moest komen, vertelde deze 'van De Rijp' te komen. Onduidelijk is of hij daar
ook had gewoond of er werd geboren. Henk Weltevreden heeft dat nergens terug kun
nen vinden.
Interessant is zijn verhaal dat bij generaal Nam II, een van de ondertekenaars van de (nog
steeds voortdurende) wapenstilstand tussen Noord- en Zuid Korea, wel eens Nederlands
bloed door de aderen kan hebben gestroomd. Echte bewijzen hiervoor zijn er echter
niet, en men liep/ loopt er ook niet mee te koop.
En zo zijn er nog veel meer vaagheden en aannames die niet echt stevig onderbouwd
40