We kennen heden de toevloed van Poolse arbeiders naar het welvarende Nederland, maar
tot de Tweede Wereldoorlog was er al eeuwen een gang van onze oosterburen naar het rijke
Holland. Het ging vaak om seizoensgebonden landarbeid vanuit de Duitse gebieden (Hol-
landgangerei), en er bleven hier ook mensen hangenDaaruit ontstonden natuurlijk ook
verbintenissen, zowel in de relationele- als in de zakelijke sfeer. Dit laatste was het geval met
de onderbeschreven families.
De meeste Hollandgangers kwamen hier
om seizoensarbeid te verrichten (hanneke-
maaiers), maar er waren ook ketellappers,
marskramers en zgn.' lapjespoepen'. Deze
laatste was een scheldnaam voor Duitsers
die met zelf geweven, gebreide of genaai
de stoffen naar hier kwamen om deze aan
de man, maar vooral aan de vrouw te bren
gen. Er zijn meerdere van deze lapjespoe
pen succesvolle verkopers gebleken, denk
daarbij aan Brenninkmeyer, Brinkmann,
Schlattmann, Cloppenburg, Stern, Drees-
mann, Spangenberg, Goldschmeding en
Sinkel.
Toevalligerwijs stuitte ondergetekende
op een indrukwekkend handelsmerk van
Wübbe Co. uit Schermerhorn, die op 25
maart 1787 bleek te zijn opgericht. Nooit
van gehoord, dus moest dat even worden
nagetrokken. Het bleef niet bij Wübbe. Met
hem kwamen er nog veertien Duitsers die
vanuit Schermerhorn lappen en aanver
wante artikelen gingen verkopen. Om
dat ze nogal eens samen optraden zijn ze
grofweg op te delen in drie a vier families:
Wübbe, Strenger, Lau en Hermes.
Lang bleven ze hun vaderland trouw, want
veel geboorten, huwelijken en overlijden
van onderstaande families staan niet in
Nederland geregistreerd. Het is zeer aan
nemelijk dat ze heen en weer bleven reizen
tussen Schermerhorn en hun Heimlandal
waar ze de nodige formaliteiten regelden.
De ene firmant bleef in Schermerhorn en
de andere was handelsreiziger, die vanuit-
Schermerhorn opereerde en zijn geboor
tegrond opzocht voor nieuwe handel.
Opmerkelijk is dat alle Duitse opvolgers
het fraaie handelsmerk van Wübbe en
diens naam bleven hanteren en eren.
De laatste opvolger, een niet Duitse ma-
nufacturier Dirk Luijt genaamd, brak met
deze traditie en gebruikte het handels
merk niet meer. Het kon echter niet voor
komen dat hij in het dorp soms 'Wubbe
Luijt' werd genoemd, alsof men dacht dat
dit zijn voornaam was.
Wübbe en Strenger
De eerste familie die zich als manufac
turer in Schermerhorn vestigde was de
uit Neuenkirchen(D) afkomstige Heinrich
Bernhard Wübbe. We moeten hiervoor te
rug naar 1787. Met zijn jonge compagnon
en plaatsgenoot Bernhard Strenger, begon
hij een bedrijfje in een huurpand aan het
Oosteinde, waar precies is niet te achter
halen.
De naam Wübbe of Wubbe(n) komt nog
redelijk veel voor in Nederland. De meeste
van deze families komen oorspronkelijk
ook uit Duitse gebieden en waren vrijwel
allen van katholieke huize.
Een echte Wübbe-nederzetting is Scher
merhorn en omgeving nooit geworden en
de naam komt daar tegenwoordig ook niet
meer voor. Wel zijn er nog concentraties in
Purmerend, Monnickendam en rond Zaan
dam terug te vinden.
Duitse manufacturen te Schermerhorn
