rond Sinterklaas. HoeweL.er zijn meerdere
lezingen. De Driehuizer variant schijnt als
volgt te zijn gegaan: Het vond plaats op
de eerste zaterdag van het nieuwe jaar. In
de bakkerij was een deur die was voorzien
van een kleine, ruitvormige opening. Vlak
achter de deur stond een mand, en het was
7"
in groepen gespeeld. Maar zoals ik al zei
waren er nog meer varianten op het smak
ken. Anders dan in Driehuizen ging het in
veel plaatsen in Noord-Holland om de twee
weekenden vóór Sinterklaas. In elk dorp was
het anders zowel in spel, als in prijs, als in
branche. Sommige bakkers trokken alles uit
de kasten plaatsten
een rad van fortuin,
een dobbeltafel of
kon er zelfs gescho
ten worden met
een windbuks. Zo
kon er in De Goorn
worden
'gesmakt'
om taart,
likeur
Ook
gebak,
en sigaren,
slagers lieten
zich niet onbetuigd
getuige een adver
tentie in de Schager
courant, waar men
kon smakken om
'Vers rundvleesch
Tekening van de oude bakkerij in de jaren zestig
de bedoeling om een werphoutje door de
opening in de mand te gooien. Als dat lukte,
was de beloning een stuk taai of speculaas.
Het mes sneed voor de bakker aan twee
kanten, want én hij was van zijn overgeble
ven handel af, én hij ving hier nog wat voor.
Een traditie die al 150 jaar terug gaat, waarbij
overigens opgemerkt dient te worden dat
men toentertijd met echte koek gooide, en
de eerder beschreven houtjes hier de ver
vangers voorwaren.
Een ander oud artikel wat mij onder ogen
kwam, rept overigens over nog een variant:
het zgn. 'stokkenspel'. Dit speelde zich af bij
dezelfde bakker Weijman, maar dan tijdens
de kermis in oktober. Plaats delict was nu
de buitendeur, waar voor de gelegenheid
een 'stokkendeur' in werd gezet. Het prin
cipe was verder hetzelfde, alleen werd het
Zoals veel tradities ging ook deze het gro
te boek der vergetelheid in. Misschien was
de Tweede Wereldoorlog wel de aanstich
ter, omdat men toen wel wat anders aan
het hoofd had. Na de jaren veertig wordt
het bijna niet meer gedaan.
In Driehuizen overigens wel, daar heeft
men de traditie voor een paar jaar gele
den nieuw leven ingeblazen. De originele
bakkerijdeur staat nu opgesteld in café De
Vriendschap. De werphoutjes zijn er nog,
maar het nuttigen van de koek is vervan
gen door een vloeibare variant.
27
v.
m
