Cox in 'Machtig en prachtig Alkmaar' is de
burchttoren hoogstwaarschijnlijk geïnspi
reerd op het grafelijke kasteel deTorenburg.
Dit kasteel met torens en kantelen sierde al
vroeg het zegel van de stad Alkmaar. Een
gestileerde versie hiervan verscheen vanaf
circa 1540 als burcht met kantelen en een
valdeur op een rood wapenschild. Na 1573,
het ontzet van Alkmaar, werd het wapen
getooid met, of omringd door, een lau
werkrans. De officiële bevestiging van het
stadswapen, met als schildhouders twee
rode leeuwen, dateert van 26 juni 1816. De
heraldische beschrijving van de hoge raad
van adel luidt sinds 1957: 'In keel (rood) een
ronde, gekanteelde en geopende burcht
van zilver, voorzien van een valdeur van
hetzelfde en verlicht van sabel. Het schild
gedekt door een lauwerkrans van sinopel
(groen) en gehouden door twee leeuwen
van keel. Wapenspreuk: Alcmaria Victrix in
Latijnse letters van keel op een wit lint'.
Voor wie dit wapen wil afbeelden, laat de
beschrijving nog genoeg vrijheid over.
Zo houden de rode leeuwen doorgaans
hun kop naar het wapen gericht, maar Spar-
reboom bedacht hier een vari
atie op met de leeuwenkop
pen naar achteren gekeerd.
Het Alkmaarse stadswapen in
de kerk van De Rijp is omgeven
met geschilderd, stenen rol
werk. De glasschilder plaatste
zijn handtekening op de lin-
kerkrul van het ornament.
De letters van zijn voornaam
CJ door elkaar geschreven,
dan Spar Fecit Sparreboom
heeft het gemaakt). De leeu
wen staan met één achter
poot op de krul, terwijl ze het
wapen en de lauwerkrans met
hun voorpoten vasthouden.
Ze kijken dreigend naar achte
ren om eventuele belagers af
te weren. Het wapen met ornamenten is op
een geschilderde, stenen sokkel geplaatst.
Deze dient tevens als baldakijn voor een
cartouche met de sierlijk geschreven tekst
Atkmaen657. De sokkel is links en rechts be
schilderd met een gebeeldhouwde dolfijn.
Vruchtenfestoenen, opgehangen aan sier
lijke linten, versieren het geheel, bovenaan
vastgehouden door een gevleugelde jon
geling. Deze genius of engel blaast stevig
op twee bazuinen; zijn ademdamp komt
zichtbaar uit de zgn. bekers, het uiteinde
van de instrumenten. De allegorische fi
guur verbeeldt de 'faam' en/of de 'victorie'
van Alkmaar.
De compositie van het 'zwevende' wapen
met ornamenten van rolwerk komt overeen
met het wapenraam van het Hoogheem
raadschap van de Uitwaterende Sluizen. Op
beide ramen schilderde Sparreboom onder
aan, over de gehele breedte, een zeegezicht
of een waterrijk landschap. Zijn voorkeur
voor golvende wateren met veel bootjes
is opvallend. Zo'n watergezicht past uitste
kend bij het polderdorp De Rijp.
Detail wapen van Alkmaar, de handteke
ning van C. Sparreboom.
13
