UYT DEN OUDEN DOOSCH
Een oude prentbriefkaart van Graft. We
zien de Grafter tol in de Raadhuisstraat,
net even ten noorden van waar ooit de
kerk heeft gestaan. Herenweg heeft het
hier ook ooit nog geheten, maar omdat
dat voor 1900 was, kan niemand van ons
daar nog'weet'van hebben. De tol zelfwas
er toen overigens al wel, want deze blijkt
reeds in 1852 te zijn ingesteld. Officieel voor
het onderhoud van de wegen, maar door
lagere overheden maar al te vaak als extra
inkomsten gezien. De Grafter zelf en voet
gangers waren vrijgesteld van betaling,
maar met een kudde schapen kon het nog
aardig in de papieren lopen. Niet vreemd
dus dat er allerlei capriolen werden uitge
haald om er gratis door te kunnen.
De opname is van na 1919, want de slag
boom staat voor het huis van de gezusters
Sanders, toentertijd tolgaarsters. In Graft
(en wijde omgeving) was niemand blij met
de tolheffing, maar anders dan in de Zaan
streek, waar in de jaren dertig een com
plete volksopstand uitbrak, bleef het hier
bij wat gemopper. Dat de tijd vliegt blijkt
maar weer eens uit het feit dat het in 2013
op de kop af zeventig jaar geleden was dat
de Grafter tol werd opgeheven.
Ook op Graft: een bloeiende middenstand.
Het hele scala was aanwezig. Slagerij Duin
staat net niet op de opname, maar we zien
nog wel links op de achtergrond de krui
denierszaak van Willem Stoop. Verder is
te zien dat de straat druk'bevolkt' is door
houten elektriciteitspalen en bomen, heel
veel bomen.
In Graft is in de loop der jaren wel het een
en ander veranderd. Links, het huis met
de kleine ruitjes, is de bakkerij van Haas,
gesloopt begin jaren vijftig, en vervangen
door de sorteerschuur van Ons Aller Be
lang, afgekort tot OAB. Daarnaast was een
boomgaard, maar ook deze is tegenwoor
dig bebouwd. Verder is er behoorlijk wat
nieuwbouw gepleegd.
Met dank aan Piet Roelof sen,
Jan Pieter Roelofsen
en Dirk Ridder
23
