'Aan Cornelis Rus, timmerbaas van de Pol
der de Schermeer is deze doos uit achting
en erkentelijkheid voor bewezene diensten,
tot een gedachtenis ten geschenke gege
ven door de Erven K. Graftdijk/West Graft-
dijk/Juny 1836'.
Op het deksel is een afbeelding van een
houtzaagmolen gegraveerd, gezien vanaf
of over breed water (afbeelding 9). Is dat
zo maar een willekeurige houtzaagmolen
of gaat het om een min of meer getrouwe
afbeelding van De Haas of De Drie Ge
broeders? De Haas kunnen we uitsluiten:
daar is een duidelijke afbeelding van (af
beelding 12) die er niet op lijkt. Blijft over
De Drie Gebroeders. Het is extra span
nend omdat mij tot op heden geen ande
re afbeelding van deze molen bekend is.
Ik hoop natuurlijk dat ergens bij een verre
nazaat van Klaas Graftdijk nog eens een
tekening of vroege foto van de molen op
duikt, maar voorlopig ben ik hier al heel
blij mee. Een vergelijking van de afbeel
ding op de doos met de hierboven gege
ven omschrijving van de molen en met de
plattegrond van afbeelding 2 geven over
tuigend aan dat het om houtzaagmolen
De Drie Gebroeders gaat. Het water op de
voorgrond is het Noordhollands Kanaal
en we kijken dus vanuit het zuiden naar
het zaagmolenterrein. Alle gebouwen van
de plattegrond zijn op de afbeelding te
rug te vinden, tot en met (geheel links) de
knechtswoning waar de schoorsteen, het
raam en de vrouw op het boenstoepje op
bewoning wijzen. Een bijkomende over
weging is, dat de door meester-zilversmid
Hendrik Smits uit Amsterdam vervaardig
de tabaksdoos een keur uit 1836 draagt.
Dat geeft al aan dat niet een al langer
bestaande doos met een afbeelding van
een willekeurige zaagmolen erop werd
gekocht, maar dat de tabaksdoos speci
aal voor deze gelegenheid werd gemaakt.
Een tweede bijkomende overweging is
dat je je moeilijk voor kunt stellen dat de
bemiddelde familie Graftdijk zoveel geld
aan een zware zilveren doos met een lan
ge, zorgvuldig uitgevoerde inscriptie zou
uitgeven en daar dan een andere dan een
eigen zaagmolen op zou laten afbeelden.
Afb. 8.
De inscriptie aan
de binnenkant
van het deksel.
