Overigens is de verklaring vrij simpel: de bovenlichten, en met name de houten, zijn onderhevig aan houtrot. Van tropische hardhoutsoorten als meranti en merbau had men nog nooit gehoord en andere conserveringstechnieken waren meestal niet afdoende tegen de weersinvloeden. Bij vervanging of verbouwingen werd het bovenlicht vaak aangepast aan de gelden de stijl. Symboliek en betekenis De figuren in de bovenlichten hebben meer dan eens een verwijzende functie, die overigens alles behalve 'carved in stoneis. Immers, de 'betekenis' kan door een ieder anders geïnterpreteerd worden. Wat we wel zien is, dat naarmate de 19 de eeuw voort schrijdt, het symbolische gewicht wat er aan gegeven wordt, sterk afzwakt. Een soort be tekenisvervaging, dus. Het wordt abstracter en 'mooi' gaat steeds meer de boventoon voeren. Echter, voor wie er een betekenis in wil zien, valt er nog veel uit te halen. Omdat het te ver voert om ze allemaal te behande len, lichten we er een aantal uit: Om te beginnen het bovenlicht met een maalkruis (of ter verduidelijking: het maal- teken X). Aan het diagonale kruis werd een onheilafwerende functie toegeschreven. Het bovenlicht met de ruitvorm: dit is het vrouwelijke teken en symboliseert de moe derschoot waaruit het nieuwe leven voort komt. De ruit, gevat in een vierkant, symbo liseert de omgeploegde, vruchtbare akker. Soms zijn de lijnen meer gebogen en min der scherp zodat er een ovaal ontstaat. De betekenis blijft echter hetzelfde. Het bovenlicht met de rijzende zon: de zon speelt in bijna alle culturen tot de verbeel ding. Het is het symbool van nieuw leven en/of wederopstanding. Het bovenlicht met de zon: ook hier, nieuw leven, vitaliteit, groei, roem en zuiverheid. Het bovenlicht met de levensboom: deze staat symbool voor het leven zelf. Met zijn

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

De Kroniek : Graft-de Rijp en Schermer | 2013 | | pagina 28