Bij historische panden vormde
de voordeur, in combinatie met
het bovenlicht, als het ware het
visitekaartje van het huis. Vooral
de welgestelden grepen dit met
beide handen aan; ze lieten rijk
geornamenteerde bovenlichten
plaatsen, om zo een bepaalde
status uit te dragen.
Er zijn verschillende stijlen waar-
in in de afgelopen drie eeuwen
werd gebouwd en Frankrijk is
onmiskenbaar de bakermat van
deze stijlen. We onderscheiden
de LodewijkXIV-stijl of barokstijl, de Lode-
wijk XV-stijl of rococostijl en de Lodewijk
XVI-stijl. Deze drie stijlen onderscheiden
zich door de uitbundige versieringen in
Deur met simpel bovenlicht, ooit was dit
Rechtestraat4i in De Rijp.
Bovenlich t met lamp.
Eetcafé Oudejans in De Rijp.
Van een heel andere orde, en ook veel
zeldzamer, is het lantaarnbovenlicht. Deze
zijn meestal zo geplaatst dat ze zowel de
stoep als de gang binnen verlichten en in
b.v. Amsterdam zijn er nog die op petro
leum branden. Allemaal zeer smaakvol.
Stijlen en datering
Dat er ook minder geslaagde varianten
zijn, bewees een kleine rondgang door de
verschillende dorpen.Zo kwam ikgekleurd
motiefglas tegen, los achter het bovenlicht
geplaatst glas-in-lood, voorzetramen van
thermopane en als klap op de vuurpijl een
plastic roedeverdeling aan de binnenkant
van een Rijksmonument in de dorpskern
van De Rijp.
Diezelfde rondgang liet overigens zien
dat in laatstgenoemd dorp nog wel en
kele fraaie exemplaren te vinden zijn, maar
dat de overige dorpen er ronduit bekaaid
vanaf komen.
Over het algemeen wordt Amsterdam toch
wel beschouwd als bovenlichten hoofd
stad van de wereld. Om echt mooie bo
venlichten en snijramen te zien, zult u daar
eens moeten gaan kijken.
26
