gestaan, nam ze de kinderen mee naar de
bioscoop om de Disneyfïlm Sneeuwwitje
te zien. Op de terugweg nuttigden ze nog
wat in het restaurant dat in Purmerend te
genover het busstation lag. In de winter
zaten daar de reizigers dichtbij de potka
chel en wachtten tot de buschauffeur ze
meldde dat de bus ging vertrekken. Lang
bleven dit soort vreugdevolle momenten
niet hangen. Steeds vaker meende Mam
mie dat haar nerveuze hoestje een teken
van TBC was, een ingebeelde ziekte, zoals
haar man verzekerde, zonder resultaat. Ze
wilde de kinderen niet meer kussen van
wege het mogelijke besmettingsgevaar.
Des te meer werden Cis en Thellie gezoend
en aangehaald door hun oudere zussen.
Dit soort grillen van Mammie werden in
toenemende mate genegeerd en op zon
dag, tijdens de afwas zongen de vijf zus
sen -met Nori aan de piano- uit volle borst
'South of the Border Down Mexico Way'op
Thelma en Ciska in 1939, kloar voorde strijd
de manier waarop Benny Goodman het in
die dagen met zijn bigband door de radio
liet schallen.
De oorlogstijd
Was 1939 een hoogtepunt in het familie
leven van de Koppens, zo vormde het ook
de waterscheiding tussen de'goede tijden'
en een geheel nieuw tijdperk met al zijn
woelingen en ontwrichting. Het begon
heel onopgemerkt. De eerste tekenen dat
het de verkeerde kant op ging, deden zich
voor tijdens een vakantie van Mammie en
Jan in 1938. Jan had nog nooit vakantie ge
houden en voor het eerst zouden ze naar
het buitenland gaan - samen met hun goe
de vrienden Burgemeester Van Staveren en
zijn vrouw. Doel van de reis was het Duitse
Rijnland. Er werd een waarnemer geregeld.
Deze was jong, enthousiast en vooral -be
grijpelijkerwijs- onzeker. Toen Mammie en
de dokter waren vertrokken, kwam nicht
Marianne op bezoek. Marianne was tand
arts in Amsterdam. De jonge arts en de
oudere Koppen dochters namen de hon
neurs waar en onderhielden de gast. Toe
vallig kwam er op dat moment een boer
met vreselijke tandpijn langs. Hij wilde zijn
kies laten trekken. De waarnemer liep met
hem het huis in om daar de kies te trekken
maar het lukte hem niet. De kies zat als in
beton gegoten. De bezoekende tandarts
bood aan om te helpen maar dat was voor
de waarnemer zijn eer te na -vooral omdat
zij een vrouw was. Hij weigerde beleefd. Na
nog een paar vruchteloze pogingen -alle
maal zonder verdoving- kwam Marianne
toch in actie en het lukte haar in een keer
de boer van zijn tandpijn te verlossen.
De vakantie in het Rijnland werd een suc
ces. In'tenuedeville'slenterden de echtpa
ren langs het Rijnoever bij Köningswinter.
146
