alleen. Het waren een soort publieke ont
moetingsplaatsen. Heel boeiend om te le
zen is in dat licht de tekst op het ordonnan
tiebord. Schout en schepenen stelden op
9 maart 1659, samen met de kerkmeesters
verordeningen (beschreven door secreta
ris Jan Oly) op. U kan ze in de kerk nalezen.
Een aantal ervan staan hieronder, omdat
de taal en inhoud heel bijzonder is.
1. Niemand, van welke kwaliteit en omstandig
heid hij mocht zijn, mag tot enige tijd bij dag,
avond of nacht bedrijven onbeschaamdheid,
moedwil of dartelheden van lopen, jagen, roe
pen, krijten, trommelen of bommelen in de kerk,
in het portaal of buiten rond de kerk, hetzij onder
tijd of dienst van predikatie, catechisatie (ervoor
of erna), of enig geklap en gerucht, bij de toren
of daaromtrent onder 't lezen van den koster. Op
boete van 20 stuivers elk keer te bekeuren ten
profïjte van de officier, die metterdaad de over
treders zal mogen afnemen hun bovenkleed en
tot een ieder de bekeuringen mogen doen voor
de halve boete. De ouders en voogden zijn voor
de kinderen en omwonenden alsmede de mees
ters voor hun jongens verantwoordelijk.
3. Het is verboden te troeven, met dobbelstenen
te werpen, kaatsen, klauwen, tollen, pinken, gij
ben, knikkeren of dergelijke dartelheid te bedrij
ven in de kerk of buiten de kerk of't kerkhof en
daaromtrent op boete van 20 stuivers.
4. Het is verboden de bruiden, bruidegoms, ko
mende van trouwen uit de kerk, met woorden,
werken, enig belet, hoon, spot of aanranding,
met werpen van onreinheit op of aan hun kleren
al langs de straat aan te doen. 20 stuivers elke
keer te verbeuren.
5. Wie in de kerk glazen ingooit, hetzij van buiten
of van binnen en (ook) de klok of klokken ontijdig
luidt of klept verbeurt 20 stuivers.
6. Wie op het dak van de kerk klimt zonder toe
stemming van de kerkmeester om mussen of an
dere vogels te zoeken, uit te halen of met stokken
te stofelen verbeurt 20 stuivers.
8. Niemand mag appelen, peren of ander fruit
in de kerk schillen, snijden of andere vuiligheid
meebrengen op boet van 10 stuivers.
En uw oog valt vanzelf op de twee scheep
jes, het orgel, het doopbekken en preek-
52
6. Medemhlik
7. Edam
S. Hoorn
9. Alkmaar
10. Enkhuizen
11. Monnikendam
1. Medaillon-glas
2 Salomo 's eerste gericht
3. Schermers beschermer
4. Het eerste concilium
5. Beemslerlandts wapen
