sy getemde land van hom geroof.
Het mondde uit in de Eerste Boerenoor
log (1880-1881) die door de Boeren verras
send werd gewonnen. Dat gaf de Boeren
moed. De exploitatie van de mijnen kwam
nu voorop te staan en waar tot die tijd
slechts ossenwagens het vervoer over land
beheersten, moest worden omgezien naar
een sneller vervoer.
Kruger, de leider van de Boeren, wilde
een lang gekoesterde droom in vervul
ling laten gaan, een spoorlijn van Pretoria
naar de oceaan. Niet zo gemakkelijk omdat
Transvaal niet aan de oceaan grensde. In
het licht van dreigende conflicten met de
Engelse koloniën in het zuiden zocht Kru
ger al in 1872 naar een andere uitweg. De
lijn die hij in gedachten had liep over een
traject van 562 kilometer vanaf Pretoria in
oostelijke richting naar Lourengo Marques
(thans Maputo) aan de Delagoa Baai, een
niet van de Britten afhankelijke haven in
het destijds Portugese Mozambique. De
goudvondsten vormden de impuls om
snel te komen tot de spoorlijn. Spoorlijnen
stonden in de kinderschoenen in Afrika,
dus richtte Kruger zich tot
de hem altijd goedgezinde
Nederlanders en de Duitsers. {La ïêuk,-
Na politiek geharrewar en fï- jiL
nanciële problemen werd op
zouden in Duitsland'worden
vervaardigd, dit laatste omdat
Duitsland een ferme financiële Het spoorwegstation van Johannesburg, kort na de opening
bijdrage zou leveren. in 1892. Foto uit de bibliotheek van South African Railway, ei
gendom van Ted Polet.
Emigratie
De Afrikaanse directie van de NZASM had
de Amsterdamse directie ondertussen op
geroepen om meer personeel te werven
omdat er een tekort aan technisch perso
neel was onder'die swartmense'. Er moeten
Hollanders komen, engelschen willen we niet
hebben schreven ze in hun smeekbeden. In
de jaren 1887,1888 en 1889 hadden respec
tievelijk slechts 8, 25 en 24 Nederlanders
bereidheid getoond om naar Afrika te ver
trekken. Vanuit Amsterdam adverteerde
men nu met de oproep in de Nederlandse
kranten met de vraag naarvaklui die in hun
dienst wilden komen werken in de Zuid-
Afrikaansche Republiek (Z.A.R), in de volks-
mondTransvaal genoemd. De werving had
succes want in de daarop volgende jaren
1890,1891,1892 en 1893 reageerden er res
pectievelijk 76, 72, 97 en 140 personen op
de oproep. Niet alleen voor de aanleg van
railtraject maar vooral in de dienst tractie,
in de werkplaatsen in de hoofdstad Preto
ria en langs de lijn was de roep naar vaklie
den het grootst.
9
