grootmoeder bezig met
het breien van kousen die
ze wekelijks op de markt
van Aracuja verkocht.
Toen Jacob de Boer
na twee jaar weer terug
kwam in Groningen had
hij genoeg van de zeevaart
en verkocht zijn schip voor
fl. 5300,-. Zoon Klaas, mijn
grootvader, toen 14 jaar
wilde naar zee maar kreeg
van zijn ouders geen toe
stemming. Hij liep van
huis weg en kwam na een
avontuurlijke tocht lo
pend in Bremen aan waar
hij zich voorgaf als 16 jarige en aanmon
sterde als kajuitjongen. Na twee jaar kwam
hij thuis en mocht naar de zeevaartschool
in Groningen -Stad. Afwisselend een half
jaar naar school en een halfjaar varen. Na
het behalen van zijn diploma's monsterde
hij aan als eerste stuurman op een oude
schuit met een hele oude kapitein voor
een reis naar De Oost. Na een week stierf
de kapitein en met een "een twee drie in
Godsnaam" werd de goede man aan de
golven toevertrouwd en was Klaas de Boer
met zijn nog geen 24 jaar de kapitein.
Er waren in die tijd geen radioverbindin
gen en met een zeilschip terugvaren was
helemaal ondoenlijk. Een reis van 3 jaar uit
en thuis. Elke zondag stond kapitein de
Boer in zwart pak op de campagne voor de
Bijbellezing. Wanneer de bemanning terug
kwam van het passagieren stond een em
mer lysol op het dek om de geslachtsdelen
van de heren te reinigen om zo te voorko
men dat de bemanning venerische ziekten
mee naar huis zouden nemen.
Er bestond een grote afstand tussen
kapitein en bemanning. De kapitein at al
leen en had ook verder een heel eenzaam
leven. Toen mijn grootvader in 1951 stierf
Marianne met grootouders
was hij de laatste Neder
landse kapitein die nog
als gezagvoerder op een
vrachtzeilschip de zeven
wereldzeeën had beva
ren. Hij liet ook een, tij
dens zijn eenzame reizen
zelf geknoopt, kleed aan
ons na.
In 1906 kreeg Kapi
tein de Boer zijn eerste
zeilschip met motorver
mogen, een hele voor
uitgang maar ook veel
smerigheid aan boord.
Hij was nu eenmaal verknocht aan het
veel schonere leven aan boord van een
zeilschip. In 1914 lag de Boer met vrouw
en twee zoons, mijn moeder was nog niet
geboren, met zijn stoomschip in Rouaan
in Frankrijk. Hij werd gesommeerd om
zonder lading meteen terug te varen naar
Rotterdam.
Varen met steenkool tussen Engeland en
Frankrijk bleek zeer winstgevend te zijn in
die tijd. Hij kreeg opdracht van de rederij
naar Engeland te varen waar hij prompt
werd geïnterneerd door de Engelsen. Na
zes maanden waren de Engelsen overtuigd
van de neutraliteit van Nederland en kon
het schip met steenkool naar Frankrijk va
ren. In september 1917, de Duitsers hadden
de duikbootoorlog verscherpt en er wer
den ook schepen van neutrale landen aan
gevallen, kreeg zijn schip een torpedo in
het voorschip. Door achteruit te varen wist
de Boer een Engelse haven te bereiken. Na
een tweede duikbootaanval op weg naar
Nederland wist hij in dichte mist te ontko
men. Daarna had hij genoeg van het varen
in oorlogstijd. Klaas de Boer is nog jaren
docent geweest aan de zeevaartschool in
Amsterdam.
37
