bijeen voor het opmaken van de jaarlijkse
rekening en voor het diner na de schouw.
Voor beide huizen liet men rond 1730 een
kostbare glazen hensbeker maken en gra
veren.
Hensbeker Schermeer
Met zo'n hensbeker werden nieuwe be
stuursleden ingedronken. Een grote eer,
waarbij een voor onze begrippen nogal
stevige hoeveelheid alcohol in één keer
moest worden genuttigd. Deze hensbeker
werd namelijk gevuld tot de voeten van
de aartsengel het wijnniveau raakten, het
equivalent van ongeveer 1 fles. Bij de mees
te waterschappen was het de gewoonte
dat er vervolgens, dus na het drinken van
al die wijn, een formule moest worden
uitgesproken op de groei en de bloei van
het betreffende schap. Het zal niet altijd
eenvoudig geweest zijn en het leidde on
getwijfeld tot de nodige hilariteit.
Ook voor het bevestigen van de onder
linge vriendschap en het bijleggen van
twisten werd de hensbeker gevuld en die
ging dan rond. Het ritueel bestond eruit
dat iedereen aan tafel er een teug uit nam
en het glas steeds doorgaf aan zijn rechter
of linker tafelgenoot.
Op de kelk is in het midden Schermeer's
beschermer, de aartsengel Michael. Op zijn
schild is een poldermolen afgebeeld en in
zijn andere hand houdt hij een zwaard, te
ken van de eeuwige strijd tegen het water.
Cynthia Siefers toonde hierna op dia ook
de hensbeker van de Starnmeer en die van
de banne Westzaan. Van de laatste is niet
helemaal zeker of het een hensbeker was.
Degene die niet in staat bleek om de
'groei en bloei' formule op de juiste wijze
uit te spreken, werd veroordeeld tot het
uitdrinken van de strafbeker, een gebruik
dat trouwens bij praktisch ieder water
schap werd gehanteerd. De strafbeker kon
een willekeurig glas zijn, maar soms werd
er een speciaal daarvoor bestemd glas of
een aparte zilveren beker voor gebruikt.
Het instellen van drinkgebruiken was
overigens niet alleen gereserveerd voor
heel oude exemplaren. De traditie van het
schenken van gelegenheidsglazen heeft
namelijk in de waterschapswereld tot de
dag van vandaag stand gehouden en ook
bij jongere glazen horen soms specifieke
gebruiken. Cynthia Siefers toonde daarna
203
