NAJAARSLEZING
Op woensdag 14 oktober organiseert de
Oudheidkundige Vereniging een lezing die
gehouden wordt door mevr. Cynthia Siefers-
van Lijf over de gelegenheidsglazen in de
Noord-Hollandse waterschappen. Zij heeft
al enkele malen met groot succes een lezing
over dit onderwerp gehouden. Het belooft
een heel bijzondere lezing te worden!!
Plaats: de Noordeinder Vermaning
Datum en tijd: woensdag 74 oktober;
20.00 uur
Zaal open: 19.30 uur.
Toegang: leden gratis, niet leden 5,-
Een korte samenvatting hieronder.
De glazen van de dijkgraaf
Van het mooie gelegenheidsglas bij de
Noord-Hollandse waterschappen is relatief
veel bewaard gebleven. De glazen, die aan
of door bestuurders werden geschonken
bij bijzondere gelegenheden of die men
aanschafte om er heildronken mee uit te
brengen, zijn versierd met fraaie gravures
en kennen een interessante geschiede
nis. Ondanks de teloorgang als gevolg
van oorlog, overstromingen en normale
schade bij het gebruik van dit kwetsbare
materiaal bestaan er zowel in de collecties
van verschillende musea als in die van het
huidige Hoogheemraadschap Hollands
Noorderkwartier nog vele schitterende
exemplaren.
Zowel in cultuur- als in kunsthistorisch
opzicht vormen de glazen een interessant
onderzoeksgebied, want de zoektocht
naar oude gebruiken en drinkreglementen
en de interpretatie van de op de kelken
gegraveerde voorstellingen verschaffen
inzicht in het leven van waterschapsbe
stuurders in vorige eeuwen. Bovendien
verraadt de herkomst van het materiaal,
glaswerk werd niet alleen in de Nederlan
den vervaardigd maar ook uit het buiten
land geïmporteerd, iets over de handels
praktijken uit de tijd dat het winkelbedrijf
nog in de kinderschoenen stond. Dat er op
de bokalen soms gravures voorkomen met
heistellingen, molens en gemeenlandshui-
zen maakt hen daarnaast ook tot historisch
document van onschatbare waarde.
Behalve het verband tussen de glazen en
de waterschapswereld vormt ook de boei
ende ontwikkelingsgeschiedenis van de
glaskunst een vruchtbaar onderzoekster
rein. De geheimen van het vervaardigen
van glas en de recepten voor de glasmeng
sels werden in de vijftiende eeuw door Ita
liaanse glasblazers soms met gevaar voor
eigen leven meegenomen naar andere
Europese landen. Ook de verschillende
technieken die bij het graveren werden
toegepast en waarmee kleine, maar zeer
gedetailleerde afbeeldingen op de glazen
werden aangebracht, kennen een interes
sante achtergrond. Al met al kan een ge
legenheidsglas met een minuscuul fijne
gravure, waaraan een gemiddelde mu
seumbezoeker dikwijls weinig aandacht
schenkt, soms net zo veel vertellen als een
schilderij van forse afmetingen.
Cynthia Siefers- van Lijf
108
