dig gesproken- om een lijnbaantje waar
vooral waslijnen en koetouwen gemaakt
werden, geen zwaar touwwerk als sleep
kabels en ankertrossen. In het Zuider
zeemuseum fotografeerden we 'het grote
wiel' van een lijnbaan, interessant maar
slechts een van de vele werktuigen in een
lijnbaan. Van groot belang was het bij
wonen van een demonstratie touwslaan
door een oud-touwslager in het Museum
voor de Krimpenerwaard. We stonden er
met onze neus bovenop toen de touwsla
ger aan het werk was. Cees en ik konden
direct vragen stellen.
Maar ons bezoek aan de nog in vol
bedrijf zijnde touwslagerij van de heer
Steenbergen in Gorssel spande de kroon.
De heer Steenbergen dreef niet alleen
een van de weinige touwslagerij en in
Nederland waar nog hennepgarens ver
werkt werden, hij bezat ook een zeer
boeiende verzameling touwslagersge
reedschappen en -machines en een in
drukwekkende -ook historische— ken
nis van het vak. Op zijn lijnbaan zagen
we net zo'n 'plank met gaatjes' als die
van De Vredemaar dan in vol bedrijf.
Het heette een registerbord en was niet
meer van hout maar van ijzer. Ondanks
dat hadden de hennepgarens, die er in
al die jaren doorheen waren gehaald, er
met hun onvermijdelijke zandkorreltjes
net zulke slijtsporen in getrokken als in
'onze' plank. Al kijkend en pratend lie
pen we met z'n drieën enkele uren door
zijn museum. Wij begrepen al spoedig
dat verschillende touwslagers voor het
zelfde probleem vaak verschillende op
lossingen hadden. Ook dat werktuigen
met eenzelfde functie er op verschillende
bedrijven in allerlei details verschillend
hebben uitgezien.
Langzamerhand waren we zover geko
men dat we de schetjes van Lou Bruin
in een concrete maquette konden gaan
vertalen. We besloten dat er twee op
stellingen zouden komen. Een eerste
maquette waarin verbeeld zou worden
hoe drie maal zestien garens -met be
hulp van onder meer een paard in een
paardenmolen- tot drie strengen werden
geslagen. Een tweede maquette waarin
die drie strengen tot een tros werden
Winters landschap op een duwsleetje. Links een paardenmolen
232
