dig gesproken- om een lijnbaantje waar vooral waslijnen en koetouwen gemaakt werden, geen zwaar touwwerk als sleep kabels en ankertrossen. In het Zuider zeemuseum fotografeerden we 'het grote wiel' van een lijnbaan, interessant maar slechts een van de vele werktuigen in een lijnbaan. Van groot belang was het bij wonen van een demonstratie touwslaan door een oud-touwslager in het Museum voor de Krimpenerwaard. We stonden er met onze neus bovenop toen de touwsla ger aan het werk was. Cees en ik konden direct vragen stellen. Maar ons bezoek aan de nog in vol bedrijf zijnde touwslagerij van de heer Steenbergen in Gorssel spande de kroon. De heer Steenbergen dreef niet alleen een van de weinige touwslagerij en in Nederland waar nog hennepgarens ver werkt werden, hij bezat ook een zeer boeiende verzameling touwslagersge reedschappen en -machines en een in drukwekkende -ook historische— ken nis van het vak. Op zijn lijnbaan zagen we net zo'n 'plank met gaatjes' als die van De Vredemaar dan in vol bedrijf. Het heette een registerbord en was niet meer van hout maar van ijzer. Ondanks dat hadden de hennepgarens, die er in al die jaren doorheen waren gehaald, er met hun onvermijdelijke zandkorreltjes net zulke slijtsporen in getrokken als in 'onze' plank. Al kijkend en pratend lie pen we met z'n drieën enkele uren door zijn museum. Wij begrepen al spoedig dat verschillende touwslagers voor het zelfde probleem vaak verschillende op lossingen hadden. Ook dat werktuigen met eenzelfde functie er op verschillende bedrijven in allerlei details verschillend hebben uitgezien. Langzamerhand waren we zover geko men dat we de schetjes van Lou Bruin in een concrete maquette konden gaan vertalen. We besloten dat er twee op stellingen zouden komen. Een eerste maquette waarin verbeeld zou worden hoe drie maal zestien garens -met be hulp van onder meer een paard in een paardenmolen- tot drie strengen werden geslagen. Een tweede maquette waarin die drie strengen tot een tros werden Winters landschap op een duwsleetje. Links een paardenmolen 232

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

De Kroniek : Graft-de Rijp en Schermer | 2008 | | pagina 52