Op de polderkast (1638) van de Schermer (stadhuis in Alkmaar) staan twee gesneden panelen.
De Schermer als water en de Schermer als land.
Op de bovenste: scheepjes met sprietzeil en vissers.
De onderste is meer symbolisch met Pomona, ossenwagen en hoorn des overvloeds, kasteel en
hooiberg als boerderij.
Uit: Schilstra, Schermerland, mensen en molens.
Het comité was stellig overtuigd van
haar gelijk gezien de toevoeging aan de
historische toelichting op historische
feiten zullen moeilijk gegronde aanmer
king zijn te maken'. Onterecht lijkt dat
niet want wat staat er in het octrooi van
26 september 1631 en in de ordonnantie
van de Staten van 1644?
In het octrooi staat dat de verkrijgers
van het octrooi het recht kregen zelf
hoofdingelanden, heemraden en andere
bestuurders of personen in dienst van de
polder aan te wijzen en het recht een
drietal aan de rekenkamer of aan de Sta
ten zelf aan te bieden om daaruit de dijk
graaf te kiezen. De verkrijgers van het
octrooi werden gemachtigd de omslag,
boeten en vonnissen van de dijkgraaf en
heemraden te vorderen. Het college van
dijkgraaf en heemraden mocht ook bij de
overdracht van landerijen de hypotheken
regelen. De zogenaamde hoge en ook de
lage jurisdictie (de civiele rechtspraak,
de kleine overtredingen en de grote mis
daden) bleef voorbehouden aan de grafe
lijkheid. 4 Wat betreft de stukken 'oud
land', die binnen de bedijking waren ko
men te vallen: 'alleen de oude vaste lan
den die binnen deze bedijking getrokken
zijn, zullen blijven ressorteren onder die
rechtsgebieden waartoe zij voor deze tijd
hebben behoord totdat wij daar bepa
lingen over hebben gemaakt',5 Alk
maar had een grote vinger in de pap. In
delen van de polders F en H oefende de
stad in 1644 niet alleen de lage en hoge
jurisdictie uit, maar ook de 'vrijwillige
jurisdictie' (overdrachten, hypotheken,
keuren). In 1773 veranderde dit, toen
kwam ook voor dit gebied de vrijwillige
rechtspraak in handen van het polderbe
stuur. Alkmaar bleef 'toezicht houden'.
Niet
Hoor
af in
gelai
Alkn
RONC
De s:
juris
grafe
ge g<
de N
ver
lijk.
het
Nieu
De
(vooi
ondi
feite
gebii
nen
I):
Belo
nam
gede
voor
Hetl
Teke
Uit:
Sche
v
146
