meer innam. Maar wel vormde hij het
dagelijkse 'gezicht' van de polder. De
bode was immers degene die het contact
tussen het bestuur en de ingelanden on
derhield. Daarom was het zaak dat hij
duidelijk als ambtenaar in functie te her
kennen viel. Het destijds gebruikelijke
middel daartoe was een ambtsinsigne in
de vorm van een bodebus waarin het ge
zag van de polder doorschemerde. Niet
voor niets bepaalde artikel 6 van de in
structie van 1822 dat "Wanneer de Bode,
het zij bij de Vergaderingen, als ander-
zints in zijne functie is, zal hij altoos met
het gewone kennelijk teeken moeten
voorzien zijn, verzilverde Bus van Scher-
meers wapen".
Besluit: de bodebus als beeldmerk
Rond 1800 stond de Schermeer er finan
cieel gesproken slecht voor. Na het over
lijden van penningmeester Pieter de Car-
pentier in januari 1794 bleek er een gat
in de kas te zijn van bijna 18.000 gulden.
Jarenlang getouwtrek met zijn borgen
was het gevolg. Mede als gevolg van deze
tegenslag moest de polder in 1798 straf
bezuinigingen op de salarissen. Zoals we
gezien hebben, bleef bode Van Dam hier
bij niet buiten schot. Bovendien kon de
polder in hetzelfde jaar niet langer om de
vernieuwing van een grote schutsluis
heen. Dit maakte de heffing van een bui
tengewone omslag van vier gulden
bovenop de gewone van zeven gulden per
morgen (circa 0,9 ha.) noodzakelijk. Hoe
wel de regering een renteloos voorschot
verleende van 25.000 gulden, zat de
Schermeer begin 1804 voor 13.800 gul
den in de schuld.
Ondanks die financiële moeilijkheden
schaften dijkgraaf en heemraden toch bij
Roghair een nieuwe bodebus aan met
een afbeelding van het polderwapen door
een goede kunstschilder. Hier komt bij
dat de polder al over een zilveren bus be
schikte. Die werd immers bij Roghair in
geruild. Op het eerste gezicht lijkt de
aankoop van de nieuwe bus dus op pure
verspilling. Maar bij dit alles mag niet
worden vergeten dat een bodebus méér
was dan alleen een ambtsinsigne. Een
bus vormde destijds een normaal middel
was om de 'corporate identity' en de
'corporate image' te ondersteunen. Dan
hebben we het respectievelijk over het
beeld van een organisatie van binnenuit,
zoals het bestuur en de werknemers die
zien, en het beeld dat de buitenwereld
van die organisatie heeft. Met de bode
bus voorzien van het polderwapen werd
een 'brand', een merk, neergezet zoals
bijvoorbeeld een bekend Duits automerk
dan heden ten dage doet met een ster op
de motorkap. Blijkbaar had de oude bo
debus van de Schermeer niet meer de
juiste uitstraling en was het tijd voor een
'restyling' van dit belangrijke beeldmerk.
Het stadhuis van Alkmaar kan als ver
gaderplaats van tal van waterschappen
Nieuw mysterie: het zegelstempel
Het raadsel van de vermiste bodebus van de Schermeer is gelukkig opgelost,
maar het volgende mysterie dient zich al weer aan. In het al even genoemde
boek van Johan Schilstra, Schermerland mensen en molens, wordt namelijk nog
een fraai stukje polderantiek afgebeeld. Het gaat om het zware zilveren
zegelstempel van de Schermeer. Schilstra merkt er over op dat dit een van de
weinige voorwerpen is uit de beginperiode van de polder die bewaard bleven.
Maar waar? Dat is opnieuw de vraag. Voor tips houdt de schrijver van dit artikel
zich warm aanbevolen.
139
