Het Nederlands Militair Gezag beval begin 1940 ook het wegvoeren van de
bevolking van de dorpen Woudenberg, Scherpenzeel en Renswoude als er ook
maar iets van een inval door het Duitse leger dreigde. I Iierover werd in februari
1940 te Amsterdam, in aanwezigheid van de burgemeesters van de drie
voornoemde gemeenten, een plan uitgewerkt. In dit plan was de afvoer bedacht van
hun burgers naar een aantal Noord-Hollandse gemeenten. Concreet werden ter
plekke eerst Wieringerwaard, Wieringermeer, Barsingerhorn, Winkel en Oudorp
aangewezen als ontvangende gemeenschappen. Later zouden ook andere plaatsen
als Sint Pancras, Alkmaar, Schagen en Wervershoof daar aan toegevoegd worden.
Sint Pancras en Oudorp kregen samen de taakstelling om 550 inwoners uit
Renswoude te herbergen. Een opdracht daartoe kwam van de Commissaris van
de Koningin aan het college van burgemeester en wethouders die vervolgens de
huizen van degenen die zich voor opvang hadden gemeld te inspecteren op hun
geschiktheid en om stro en voedsel beschikbaar te stellen.
In de vroege ochtend van 10 mei 1940 ontving de burgemeester van Renswoude
een telegram waarin hij werd opgedragen om zijn burgers voor te bereiden op een
evacuatie die diezelfde dag om 19.00 h. per trein zou geschieden. Hij verdeelde zijn
bevolking in vier groepen die elk apart zouden afreizen. Door allerlei oorlogsschade
aan de sporen zouden de groepen 1 en 2 tesamen met een niet geplande groep
Veenendalers pas om 4.00 u. 's nachts vertrekken en na een lange zaterdag op
11 mei 's avonds om 20.00 u. te Alkmaar arriveren waarop ze direct werden onder
gebracht in gastgezinnen in Sint Pancras en Oudorp. Het ontvangscomité in de
Noord-Hollandse plaatsen beschikte over gegevens als de beschikbaar gestelde
plaatsruimte in de huizen en de kerkelijke gezindte van de vluchtelingen en zo werd
er een match gemaakt ten behoeve van het onderbrengen.
Op eerste Pinksterdag, zondag 12 mei, arriveerde groep 3 maar omdat Sint Pancras
geen opvangcapaciteit meer had vanwege de eerdere opname van de niet geplande
groep Veenendalers werden zij in Alkmaar ondergebracht.
De overwegend Protestantse geëvacueerden werden door hun geloofsgenoten in
Sint Pancras gastvrij ontvangen en er volgden die dag een gezamelijke Hervormd/
Gereformeerde dienst in één van de kerken van ons dorp, geleid door de
Renswoudse dominee Kalf. Op woensdag 15 mei 1940, de dag van de Nederlandse
capitulatie, werd dat nog eens herhaald.
