beide ook naar het dier koe genoemd.6-' VIII. Ik moet hier weer aan het begrip tunnelvisie denken. IX. En hier ook. De naam Kalverdijk is bij punt III verklaard. Ik geef toe dat ik aanvankelijk (net als heel wat anderen) gecharmeerd was van het idee dat koe vroeger de betekenis had van stompe hoek en dat zo de naam Koedijk kon worden verklaard. Maar ik ben tot het inzicht gekomen dat er geen enkele grond is om aan dit idee vast te houden. Marianne Teunis geeft in hetzelfde nummer van COOG-BIick nog wat informatie over de naam Koedijk, in drie punten samengevat: 1. Kudik betekent: plaats waar het vee samengedreven kon worden op een 'diek', bv. Bij hoog water. Er ligt een plaatsje Kudik (aan een riviertje) net over de grens voorbij Hommersum. In het hele land zijn veel meer koedijken, heel vaak ook met opvallend veel haakse bochten. Zit daar een onbekende betekenis van 'koe' achter? 2. De naam Cooghen (buitendijks land) vindt zijn oorsprong op Texel. Het kan dus alleen een koogdijk zijn als het een dijk rond een voormalige koog is. 3. Door Van Berkel Samplonius "Nederlandse plaatsnamen" wordt de koog-verklaring afgewezen. Wel wordt geopperd: Het le lid ws /koe/, of ms. koop/ (vgl. mnl /coman/=koopman). De vraag blijft dus waar de naam Koedijk vandaan komt. Als we afzien van bocht, kan het eerste lid van de naam nog een aantal andere betekenissen hebben. De volgende mogelijkheden worden wel genoemd: het rund, kade, koog en koop. Ik zal ze achtereenvolgens bespreken, waarbij ik er van uit ga dat het dorp Koedijk, toen het - naar we mogen aannemen - in november 1299 ontstond, naar de toen reeds bestaande dijk is genoemd. Deze dijk, die thans Noorder-Rekerdijk heet, moet ca. 1200 zijn aangelegd tijdens de laatmiddeleeuwse transgressie.7' Het is onwaarschijnlijk dat er voor 1300 reeds bewoning was langs de Koedijk. Het rund Er zijn heel wat koedijken in Nederland en er zal zeker een aantal bij zijn dat naar ons melkgevend rund is genoemd. Echter golden elders vaak andere culturele en fysische omstandigheden. Zo dienden in 't Gooi koedijken juist om het vee te weren. Dit waren met struiken begroeide wallen tussen akker en weide.8-' Van Berkel Samplonius acht het waarschijnlijk dat het eerste lid van de naam

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

De Klin - Sint Pancras | 2015 | | pagina 116