Dijken die naar dieren zijn genoemd zijn niet te vinden. En de Kalverdijk dan?
Calvert is kaalkop in het Middelnederlands, dus een kale dijk zonder voorland,
waardoor hij afkalft.3''
De Schapenlaan bij Bergen is ook een vroege dijk, doch die naam is later
ontstaan; de dijk heette in de Middeleeuwen Oudendijk.4'
IV. Jammer dat van die verzameling namen van dijken, straten en wateren met
koe- beginnende, niets is terug te vinden. Ook jammer dat hij niet een flink
aantal overtuigende voorbeelden heeft gegeven in zijn artikel.
V. Een 'Kuhdeich' waar een grote bocht in zat. Tja, in vrijwel alle dijken zit een
bocht. Ik vrees dat Dirk er hier wel erg snel van overtuigd was dat koe/kuh
bocht betekent. Als die overtuiging er eenmaal is, kan het beruchte fenomeen
'tunnelvisie' optreden. Was dat bij Dirk misschien ook het geval?
VI. Ik denk niet dat de dijk op een tekentafel is ontworpen. Men heeft vermoede
lijk gewoon de oever van de Rekere gevolgd.
VII. Van koebrug zijn enkele betekenissen te vinden. Op sommige schepen kwam
een koebrug voor. Dit is vermoedelijk een verbastering van kooibrug. De naam
'koedek' werd ook gebruikt.5' Andere koebruggen (niet op een schip) lijken
gewoon bedoeld te zijn voor o.a. koeien. In sommige koebruggen zit een knik,
maar in vergelijkbare bruggen met een andere naam eveneens.
Een schuine uitloop werd een koeklep. Het woord koeklep komt in een
beperkt aantal betekenissen voor, maar ik heb niets in de richting van schuine
uitloop gevonden.
Behalve koebrug en koeklep geeft Dirk in zijn artikel geen enkel ander
voorbeeld.
In het overlijdensbericht in Poldergeest nr. 17, noemt Jaap van Rossum nog de
volgende woorden: koevoet, koepoort en koedek.
Koevoet. Niet dat ik veel verstand heb van inbrekersgereedschap, maar dat
ding heet toch echt koevoet omdat het aan de onderkant een v-vormige
inkeping heeft en zo lijkt op de gespeten hoef van een koe.
Koepoort. Bekijk afbeeldingen van koepoorten en je ziet dat de poort zeil'
vrijwel altijd rond aan de bovenkant is. Soms zit in het dak een stompe hoek,
maar in vele daken zit zo'n hoek.
Koedek. Verbastering van kooidek. Zie boven.
Het woord koebocht bestaat ook! Maar dat is geen bocht met een stompe
hoek... Het is een plaats in het weiland waar vroeger, vooral bij slecht weer, de
koeien werden gemolken. De plek is omzoomd met bomen om beschutting te
geven tegen wind en regen. Bij dezelfde bron vond ik nog koebos en koedam,
116
