Don Bamberg schrijft verder op pagina 69 van zijn boek: 'De indrukken die het con-
centiatiekamp Amersfoort op mij heeft gemaaktzijn voor een deel weer uitgewist
door de ervaringen die ik nadien in de andere kampen heb opgedaan.' Zo wordt
begrijpelijk dat Klaas Barten uit Sint Pancras veranderde in Henk Bartels uit Oude
Pekela. De woorden die Bamberg Klaas Barten in de mond legt, zijn niet allemaal let
terlijk bedoeld. Voortdurend herhaalt hij de zinsnede: Hij vertelde over...' en daarmee
wil Donald de erbarmelijke omstandigheden in het kamp beklemtonen. Klaas werd
in zijn herinnering het archetype van een door-en-door fatsoenlijke gevangene, nog
niet gehard door het leven in het concentratiekamp.
Het boek van Bamberg werpt enig licht op de levensovertuiging van Barten.
Afgaande op de tekst die Klaas op de muur gekalkt heeft Trust in God en keep your
chin up was Klaas gelovig. Was de tekst werkelijk van Klaas? Hij was in het Engels
gesteld, wat dit heel aannemelijk maakt. Ook de laatste woorden die Bamberg aan
Klaas Barten toeschrijft, roepen niet het beeld op van een verstokte communist.
Volgens Bamberg heeft Klaas anderhalf jaar op de Weteringschans vastgezeten, in
werkelijkheid was dit een halfjaar. Moest Barten een straf uitzitten van twintig jaar?
Nee. Hij werd niet veroordeeld, maar kwam evenmin vrij. Hij werd het slachtoffer van
volstrekte willekeur.
Bambergs brief uit 1946 werpt meer licht op de persoon Klaas Barten dan zijn boek.
De brief die 65 jaar lang zorgvuldig is bewaard en opdook tussen de spullen van
wijlen jan Willem Oostdijk, alias Jan Tromp, ofwel Pim Oostdijk, het enige kind van
Klaas Bartens zuster Martha. Er zat een kaartje bij met daarop in het handschrift
van Martha: Dit heb ik gevonden in die grote schrijfmap, die 'n zwager van mijn
Vaders 2e vrouw brachtbij mij in de Achterweg. Na het overlijden van die vrouw.
De map was van onze broer Klaas'.
Waai is deze brief momenteel? Hij is terug bij de man die hem geschreven heeft:
Don Bamberg. Vlak voor de presentatie van zijn boek op 2 oktober 2010 heb ik
(W.S-B) Don Bamberg zijn brief teruggegeven. Toen had ik geen kennis kunnen
nemen van de inhoud van Dossier NN. Nu wel. Dit artikel vormt de neerslag van mijn
bevindingen omtrent de geschiedenis van Klaas Barten.
108
