84
Kappenkant.
Zoals iedereen weet worden in de streek- en klederdracht prachtige hoofd
tooien niet kant gedragen. Deze kanten kunnen zijn kloskant, Lierse kant
(op tule geborduurd) of Kieldrechts borduurwerk.
Deze kant werd voornamelijk vervaardigd in de Zuidelijke Nederlanden,
het huidige België. De "lappiespoepen", de handelsreizigers uit vroeger tij
den namen deze kanten mee om ze hier, in de Nederlanden, te verkopen.
Toen de kant aan de mutsen en hoofdtooien in zwang kwam was er al een
hele geschiedenis aan de ontwikkeling van kant vooraf gegaan.
Ik wil u graag zeer beknopt iets over deze ontwikkeling vertellen.
Dit ook naar aanleiding van een vraag van mijn vriendin Suzan van t Hof,
van museum' Zo was't "op de Dubbelebuurt in Broek op Langedijk.
Samen zijn we geïnteresseerd in de streekdracht. Suzan verdiept zich in de
kostuums en mijn interesse gaat meer uit naar de kant.
In de jaren 60 van de vorige eeuw heb ik de opleiding tot handwerkdo-
cent gevolgd. Daar heb ik kennis gemaakt met kantklossen. Pas in 1986
kreeg ik de kans om een opleiding daarin te volgen. Met het verdiepen in
de verschillende soorten kant leerde ik ook veel over de geschiedenis van
kant de eeuwen door. Kant ontstond, breidde zich uit over Europa, grenzen
werden gesloten door oorlogen, daardoor ontwikkelde de kant zich in ver
schillende landen op heel verschillende manieren.
Heeft u geweten daar er verboden zijn geweest op invoer van kant uit een
ander land? Iets wat we nog niet zo lang geleden meemaakten in de ijzer
industrie. Allerlei manieren werden bedacht om toch kant een land binnen
te smokkelen.
Van 500 tot 1500 ging Europa gebukt onder de donkere tijd van de Mid
deleeuwen. Zo tegen het begin van de l6dc eeuw kwam daar verandering
in. Men ging zou je kunnen zeggen, ruimer en luchtiger denken. Ook aan
de kleding is dat te merken. De randen van de hemden begonnen onder
de bovenkleding uit te steken. Deze randen hadden een versteviging nodig
tegen slijtage. De daarvoor gebruikte technieken werden steeds fantasie
rijker.
Rond 1500 begonnen Venetiaanse borduursters zich hierin te bekwamen.
Eerst had men een weefsel gemaaktdaar werden draden uit getrokken en
de open ruimtes werden met steekjes versierd. Op een gegeven moment
kwam men op het idee, om in plaats van draden uit te trekken, wat eerst
de weefsters en later de borduurster veel tijd kostte, zelf draden te gaan
spannen als houvast voor borduursteken.
Naaldkant -Punto in Aria- was geboren.