77
Kort na zijn succes met Hersenschimmen heb ik Bernlef ontmoet. Velen
van u weten misschien nog dat ik een aantal jaren bij de Pancrasser biblio
theek betrokken was, als bestuurslid en als vrijwillige medewerker; de bi
bliotheek dreef op een grote groep enthousiaste vrijwilligers. Daar denk ik
nog met veel plezier aan terug. De verleiding is groot om op dit thema nog
even door te gaan: de teloorgang van de bibliotheek van Sint-Pancras en
het volledig ontbreken van respect voor het jarenlange werk van vrijwil
ligers door de mensen die het voor het zeggen hadden.
Er is hierover al zoveel gezegd en we moeten praten over Bernlef.
Na heel veel omzwervingen over diverse noodlokaties was de bibliotheek
terecht gekomen in een mooi nieuw gebouw. In dat gebouw vierde de bi
bliotheek Sint-Pancras haar negentigjarig jubileum.
Dit is met een groot aantal festiviteiten voor alle categorieën leden gevierd.
Een onderdeel was een middag met Henk Bernlef die een boeiend praatje
hield en graag inging op vragen van de aanwezigen. Natuurlijk had hij het
vooral over Hersenschimmen, omdat hij daarvoor net de Constantijn Huy-
gensprijs had ontvangen. Hij vertelde ook, dat hij voordat hij naar de biblio
theek gekomen was nog even in het dorp rondgekeken had. Hij was ook in
de Van de Vijzellaan geweest.
Nu dan Achterhoedegevecht.
In eerste instantie werd het boek uitgegeven onder de titel Stukjes en
beetjes. Met die titel beleefde het boek twee drukken, in 1965 en in 1973.
In 1989 verscheen de derde herziene druk onder de titel Achterhoedege
vecht. Van deze druk heb ik gebruik gemaakt.
Hoofdpersoon is de twaalfjarige Michiel uit Amsterdam. Hij gaat in 1945 tot
liet einde van de tweede wereldoorlog in het dorp Driewoude logeren bij
zijn oom en tante, de familie Tulp. Deze familie woont in de Vijzellaan.
Het gezin bestaat uit oom Johan en tante Merel, zoon Jan en de dochters
Gerie en Alie. Jan is ouder dan Michiel. Gerie is jonger en Alie iets ouder.
Jan bemoeit zich niet zoveel met Michiel, Gerie pest hem steeds en Alie
probeert op een kinderlijke manier seks met hem te hebben, wat niet lukt
waarvan Michiel de schuld krijgt en waarvoor hij gechanteerd wordt.
Michiel is niet zo blij met zijn logeerpartij. Hij heeft voor zijn verjaardag het
boek Moeder leest voor gekregen dat hij in zijn koffer meegenomen heeft.
In dat boek staat het verhaal van Hagar en Ismaël. Hagar was een Egypti
sche die slavin was bij Sarah, de vrouw van de aartsvader Awraham. Omdat
Sarah al erg oud was, vroeg zij Awraham te trouwen met Hagar, zodat zij
een kind van hem kon krijgen. Dat werd Ismaël.