'4? 4
VrV
Kijk,Ot en Sien
18. De tijd van Ot en Sien.
52
Ot en Sien hebben niet echt bestaan.
Toch staat er in Den Haag en Roden een beeldje van het beroemde tweetal
en kom je ze samen regelmatig tegen op afbeeldingen.
Ot en Sien zijn de hoofdpersonen uit een
serie leesboekjes die anno 1904 voor
het eerst op scholen werden gebruikt.
Schoolmeester Jan Ligthart voorzag zijn
vriend en schrijver Henricus Scheepstra
van ideeën voor de nieuwe leesserie.
Scheepstra woonde toen in Drenthe en
liet zich voor het schrijven van de verha
len inspireren door het kinderleven op
het Drentse platteland. Als hoofdperso
nen bedacht hij 'Ot' en 'Sien' en de titel
van de serie werd 'Nog bij moeder.'
Scheepstra en Ligthart wilden laten zien
hoe belangrijk aandacht en betrokken
heid was in de opvoeding van jonge kinderen. In de leesboekjes is het
vooral de moeder van Ot en Sien die liefdevol klaar staat; liedjes met ze
zingt, het kaatsenballen voordoet en troost bij pijn en verdriet.
Illustrator Cornelis Jetses (1873-1955) maakte de illustraties voor de serie.
Zijn opgewekte en romantische platen van de avonturen van Ot en Sien
op het platteland, vormden een flink contrast met het alledaagse kinderle
ven van het begin van de 20' eeuw. Vrouwen -en kinderarbeid waren nog
gebruikelijk, drankmisbruik was aan de orde van de dag, net als het wonen
in sloppen en stegen en het gebrek aan voedsel en kleding.
Met de verhalen en illustraties over Ot en Sien lieten Ligthart en Scheep
stra vooral een betere wereld zien, waarnaar zij streefden. In de jaren, dat
Ot en Sien hun avonturen beleefden ruim honderd jaar geleden) werd de
school een serieuze zaak. Dat had alles te maken met de Algemene Leer
plicht die in 1901 van kracht werd. Het schoolleven in Nederland veran
derde: jonge en oudere kinderen zaten niet langer massaal bij elkaar in een
lokaal, maar werden nu overzichtelijk naar leeftijd per klas ingedeeld. Het
lesgeven werd klassikaal en het meubilair aangepast; er kwamen school
borden, telramen, twee persoons-schoolbanken en, zeer modern: het klas
sikale lees-platen-bord AAP, NOOT, MIES van meneer Hoogeveen.
1
S
Ot en Sien