78
Jan had het beter getroffen. Althans zo leek het: In Hannover had hij werk
dat hem lag en kreeg hij voldoende eten. Maar.toen werd Hannover ge
bombardeerd en veranderde de gehele stad in een laaiende vuurzee. Wie
daartoe kans zag, maakte dat hij uit de buurt kwam. Ook Jan liep voor zijn
leven. Dat werd het begin van een lange zwerftocht. Later meende Jan dat
hij onder andere ook door het Harzgebergte had gezworven. Uiteindelijk
kwam hij opnieuw in een bergachtige omgeving. Daar was veel oorlogsin
dustrie en toen hij vertelde te zijn gevlucht uit het gebombardeerde Han
nover, waar hij in een bakkerij werkzaam was geweest, zette men hem
aan het werk in een soort staatsbakkerijZijn nieuwe bakkerij stond in de
omgeving van Kassei, dat aan de ene kant van een bergrug lag. Die bakkerij
had onder meer tot taak om brood te leveren aan het personeel (vermoede
lijk te-werk gestelden) van de aan de andere kant van de bergrug liggende
en voor het leger werkende machinefabrieken. Deze fabrieken waren voor
een groot gedeelte in de berg gebouwd. Eén van Jans taken was om daar
een aantal broden af te leveren, het rantsoen voor de fabrieksarbeiders.
Op zijn dagelijkse tochten kwam hij ook voorbij een aantal meisjes van zijn
leeftijd, die in één van de fabrieken te werk waren gesteld en die bivak
keerden in een omheinde ruimte. Eén van die dames trok Jans bijzondere
aandacht. Hij bleef staan en probeerde enig contact met haar te krijgen.
Hij begreep wel dat ze daar niet al te veel te eten kregen. Vandaar dat Jan
op zijn volgende tochten steeds één of twee broden extra trachtte mee te
smokkelen. Die kreeg dat speciale meisje, Halja geheten, met haar vriendin
nen. Iedere dag probeerde Halja daarna bij een afgesproken plaats op de
uitkijk te staan. Wanneer dit niet gelukte, dan stond daar een betrouwbare
plaatsvervangster.
Later bevrijdden de oprukkende Amerikaanse- en Russische legers hen.
Halja, die in haar geboorteplaats weinig had te zoeken, gaf graag gehoor
aan Jans uitnodiging met hem mee te gaan.
Het gelukte beiden in Limburg te komen. Daar deed zich een moeilijkheid
voor:Alleen als gehuwde vrouw was Halja welkom in Nederland en niet als
vriendin. Dus zijn Halja en Jan daar met spoed in het huwelijksbootje ge
stapt. Vervolgens wilden ze zo snel mogelijk de reis naar St. Pancras voort
zetten.
Dat gelukte maar ten dele want de reisgelegenheid was in 1945 en 1946
nog niet voor 100% in orde, maar ze wisten Alkmaar met de trein te berei
ken. Met de paardentram van Piet Vroegop kwamen ze vervolgens in St.
Pancras aan. Jan met een onbekende vrouw, daar zal de familie Kuitwaard
vreemd van hebben opgekeken!
