42
Maar waar komen die tradities vandaan?
We gaan op zoek naar de oorsprong en diepere betekenis van onze kerst
vieringen en proberen te verklaren waarom we bij het naderen van de
grote dag al die "vreemde" dingen doen. Vooral die daden en rituelen, die
we tot op de dag van vandaag doen en die voor ons nog elk jaar opnieuw
tot leven komen.
Waarom vieren we Kerstmis op 25 december?
Halverwege de vierde eeuw na Christus, deed paus Julius 1 uitgebreid on
derzoek naar de exacte geboortedatum van Jezus Christus.
Toen hij klaar was met zijn studies, verkondigde hij dat 25 december voort
aan de officiële verjaardag van Christus zou zijn. Feitelijk was het allemaal
gebaseerd op veronderstellingen. We zullen nooit de precieze geboorteda
tum kennen, maar kunnen wel raden naar het jaargetijde. De keuze van de
vijfentwintigste december was slim bedacht en bepaald niet willekeurig.
Door de geboorte van Christus midden in de eeuwenoude heidense mid
winterfestiviteiten te plaatsen, hoopte de christelijke kerk deze te vervan
gen of er een nieuwe betekenis aan te geven.
De geboortedag van Jezus werd voor de mensen het hoogtepunt van de
winter, maar tegelijkertijd bleven de heidense gewoonten bestaan. De oude
praktijken verdwenen niet en Kerstmis werd niet alleen maar een dag ter
ere van de geboorte van Christus. Het bleef ingewikkeld en vol tegenstel
lingen. Officieel was het "Christus Mis", maar het was evengoed een tijd
voor lekker eten, drinken, dansen, cadeautjes geven, vuren aansteken, feest
jes geven en algemene vrolijkheid en uitgelatenheid.
Wat is de oorsprong van de kerstboom?
Wanneer we een spar kopen, mee naar huis nemen en in de hal of huiska
mer neerzetten, doen we feitelijk aan oude heidense bomenverering.
Kerstbomen- het moet gezegd worden- hebben weinig met Christus te ma
ken. De boom, die oorspronkelijk werd vereerd was de machtige eik.
Wanneer we tegenwoordig iets "afkloppen" op hout, zouden we dat eigen
lijk op eikehout moeten doen en niet op een andere "inferieure" houtsoort.
Twaalfhonderd jaar geleden werd de eik vooral vereerd door de heidense
Germanen.Er werd getracht hen tot het christendom te bekeren, maar hun
bomenverering was te diep geworteld om zomaar te kunnen loslaten.
Daarom pasten de christelijke missionarissen de inmiddels standaard ge
worden procedure toe om een heidens gebruik over te nemen als ze het
niet konden uitbannen. Ze kerstenden de bomenverering door die over te
zetten van eiken op sparren.