Rijk is hij ook niet geworden ondanks zijn groot talent, want om thuis de boel draaiende te houden moest hij wat bijverdienen door bv. op te treden als kunsthandelaar voor lotgenoten en door het houden van een "herberg aan huis". Gelukkig is veel van zijn werken in Nederland gebleven zoals in het Rijksmuseum te Amsterdam, en in het Mauritshuis in Den Haag. Wanneer we zijn werken bestuderen dan valt direct op de losse manier van schilderen en daarbij tevens een enorme aandacht voor het detail. Vaak is een schilderij van Jan Steen een verzameling van fraaie unieke mini aturen, kijk bv. naar de handen, of een kledingstuk, of een loslopende hond, een karaf en een klein schilderijtje aan de wand op de achtergrond. En dan die overdonderende uitdrukkingen op de gezichten die altoos blij ven boeien. Ernstig, blijdschap, verdriet of humor, ze stralen zo n echtheid uit dat je gewoon blijft kijken. Hij is trefzeker in zijn personages, waarbij hij vaak een dubbele betekenis in zijn afbeeldingen legt. Op speelse wijze houdt hij de kijker een spiegel voor en weet zo trefze ker zijn doel te bereiken dat men onmiddellijk doorgrond wat hij bedoelt: losbandigheid, een moraal over de opvoeding, onmacht, of vaak zo'n grote hoeveelheid subtiele mi niatuurtjes dat het geheel een leerzaam boek wordt. Jan Steen hield best van een biertje, maar was ze ker geen losbol zoals ve len denken die zijn schil derijen zien. Vaak zijn die ook kluch tig en wordt er veel wijn in gemorst en tiert de on tucht of zijn personages ladderzat. Wat nauwkeuri ger observeren leert ech ter de personages plaatsen en doorgronden. Nemen wij bv. uit het Rijksmuseum te Amster dam het schilderij van "de zieke vrouw" 85 De "zieke vrouw"

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

De Klin - Sint Pancras | 2006 | | pagina 87