Pijn
36
En ik begon bet steeds leuker te vinden. Lekker buiten." Een tuinder moet
de eigenschap hebben dat hij tegenslagen kan verwerken, meent Siem."Je
bent niks. Moeder natuur is de oppermacht. Je kunt bijsturen, leert veel,
maar elk jaar kom je toch weer voor verrassingen te staan. Daar moet je
tegen kunnen. We hebben wel 'ns gehad dat we op de langste dag, 21 juni,
alles al verdiend hadden voor het hele jaar. Maar ook wel 'ns dat je rond
St Maarten zei:'komt het nog?'"
Anton Bal begon na de lagere school ook in de tuinbouw, maar stapte er na
een paar jaar uit. Met lede ogen moest hij als medewerker van de veiling
toezien hoe groente vaak onverkoopbaar was en werd vernietigd. Uitein
delijk werd hij kok. Nu komt hij toch weer met de tuinderswereld in aan
raking via de Historische Vereniging Sint-Pancras. "Zoek je iets uit het ver
leden, dan heeft het altijd met de tuinbouw te maken", zegt Ger van Dijk,
ook lid van die club. Het verklaart de band tussen de twee verenigingen,
die vorige week samen het honderdjarig bestaan van de Tuinbouwvereni-
ging vierden. Groot verschil tussen de Historische Vereniging en de Tuin-
bouwvereniging is dat de tweede eigenlijk alleen nog zijn jaarvergadering
houdt, terwijl de Historische Vereniging barst van de activiteiten. Jaarlijks
verschijnen een krant en het fraai vormgegeven boekwerk 'De Klin'. Maar
ook het ledenaantal: de Historische Vereniging telt negenhonderd leden,
de Tuinbouwvereniging twintig. Volgens de mannen zijn er nog slechts
"tweeëneenhalf" echt tuinder, de rest is in ruste."Tachtig procent is boven
de 65", weet Van Dijk.
Gezien de veranderingen in de aanpak van de tuinbouw in Sint-Pancras,
en de veranderingen in het gebied - de vaarpolder is een rijpolder gewor
den - valt waarschijnlijk over vijf jaar het doek voor de Tuinbouwvereni
ging. Siem Wognum:'Dit tijdperk vloeit langzaam weg. Het HAL-gebied gaat
straks op in de Randstad. Als je weet hoeveel pijn dat doet bij de mensen
wier de grond kleeft aan hun handen..."
Wat Sint-Pancras nu nog merkt van het tuindersverleden, behalve veel his
torisch materiaal waar de Historische Vereniging over waakt, zijn de re
venuen uit het kapitaal van tuinders Kossen en Leyen. Bij de eerste heeft
Anton Bal nog gewerkt. Dankzij hen werd het armenfonds Kossen-Leyen
opgericht. "Dat is een heel kapitaal geworden en wordt nog steeds gebruikt
om mensen in het dorp en maatschappelijke organisaties te helpen."
Silvia.
