194
Officieel is de grote ornithologische waarde van Kleimeer onderkend en
deze mag worden vergeleken met die van het Zwanenwater en het Naar-
dermeer.
Door de goede waterkwaliteit heeft Kleimeer een interessante waterbio
toop, een greep:
- de kleine modderkruiper stelt heel hoge eisen aan waterkwaliteit (be
schermde soort);
- de sloten zijn helder en dus ideaal voor de snoek (zichtjager);
- de driedoornige stekelbaars is er als voedsel voor de lepelaar;
- de zeelt houdt van water met veel waterplanten om in alle rust zijn
voedsel te vinden;
- de bittervoorn (beschermde soort) is een verhaal apart. Voor de voort
planting is hij afhankelijk van de zwanenmossel of de schildersmossel.
De eitjes worden in de mossel gelegd en bevrucht. De mossel zuigt
water naar binnen en filtert hieruit zijn voedsel. Hierdoor beschikken
de eitjes over helder water. Als de eitjes zijn uitgekomen dan irriteren
de jonge vissen de mossel waarop ze worden uitgespuugd. Als deze vis
voorkomt dan weet je dat het water van goede kwaliteit is.
Natuurlijk vindt je in Kleimeer diverse soorten amphibiën, insecten en vlin
ders. Ook de plantengroei is byzonder met soorten als rietorchis, gevlekte
orchis, echte koekoeksbloem, smeerwortel en grote ratelaar (is parasiet).
De rietcultuur is onlosmakelijk aan Kleimeer verbonden. Na de inpolde
ring bleek dat de grond niet zo geschikt was voor landbouw. Men beoogde
vooral om graan te kunnen oogsten.
Het werd dus rietproductie t.b.v. dakbedekking voor boerderijen en later
voor de luxe villa's in o.a. Bergen. Staatsbosbeheer verpacht nog steed gro
te delen van Kleimeer aan een rietdekkersbedrijf. Afspraak is dat t.b.v. de
vogelstand wisselend het riet met rust wordt gelaten zodat voor de vogels
altijd percelen overjarig riet aanwezig zijn.
Het waterbeheer heeft men in Kleimeer in eigen hand. Met een een
voudig systeem kan water worden in- en uitgelaten. Om het riet te laten
groeien is in de zomer een hoge waterstand nodig. Om het riet te kunnen
oogsten staat Kleimeer in de winter droog.
Vroeger, voor de ruilverkaveling, werd de Kleimeer bemalen door echte wa
termolens. De laatste achtkantige watermolen is na 56 jaar trouwe dienst
in 1922 afgebroken en vervangen door een overzeese gigant, de Hercules
Metallicus: een zogenaamde Amerikaanse molen.